شیوع خطرناک بیماری کبد چرب یکی از نگرانی‌های اصلی بخش‌های درمانی در بسیاری از کشورهاست. سن ابتلا به این بیماری متغیر است و بیشتر مرتبط با نحوه و سبک زندگی افراد است. ین بیماری در ابتدا بدون علامت است و ممکن است شما در حال حاضر مبتلا باشید ولی از آن آگاه نباشید. برای آنکه نسبت به این بیماری اطلاعات درست و مناسبی کسب کنید، با ما در مطالعه‌ی این مقاله همراه شوید.
کبد چرب و انواع آن
کبد عضو حیاتی بدن و بعد از پوست، دومین عضو بزرگ بدن است که به اصطلاح به آن کارخانه‌ی تصفیه کننده هم می‌گویند. زمانی که فرد مبتلا به کبد چرب یا استئاتوز کبد می‌شود؛ یعنی میزان تجمع چربی در کبدش بیش از حد طبیعی است. در صورتی که بیش از ۱۰ درصد از وزن کبد را چربی فراگیرد فرد به کبد چرب مبتلا می‌شود. اهمیت دانش نسبت به این بیماری از آنجاست که کبد چرب یک بیماری خاموش است و گاهی تا زمان وخیم شدن بیماری، هیچ علائمی از خود بروز نمی‌دهد.
کبد چرب انواع مختلفی دارد که شامل:
۱- کبد چرب الکلی یا AFLD: همانطور که از نام آن مشخص است، افرادی که بیش از اندازه الکل مصرف می‌کنند به تجمع چربی در کبد آنها ختم خواهد شد. اولین قدم برای درمان این نوع کاهش و یا قطع مصرف الکل است.
۲- کبد چرب غیر الکلی یا NAFD: عامل اصلی بروز این بیماری چاقی، ژنتیک، مصرف داروها و … است. علت دقیق بروز این نوع بیماری نامشخص است اما در افراد چاق و دیابتی بیشتر از سایرین دیده می‌شود.
گریدها و مراحل پیشرفت کبد چرب عبارتند از:
۱- مرحله ۱: یک کبد چرب ساده است و در صورت ماندن در این مرحله، مشکلی ایجاد نمی‌کند.
۲- مرحله ۲: استئو هپاتیت نیز نامیده می‌شود که علاوه بر تجمع چربی، التهاب در کبد نیز وجود دارد.
۳- مرحله۳: نام دیگر آن فیبروز کبدی است. منجر به زخم و اسکار در کبد می‌شود اما همچنان کبد به فعالیت طبیعی خود ادامه می‌دهد.
۴- مرحله ۴: سیروز کبدی نامیده می‌شود و زخم گسترش پیدا می‌کند به حدی که حیات فرد را تهدید می‌کند. فرد در این حالت دچار نارسایی کبد شده و باید به سرعت نسبت به درمان و عدم پیشرفت بیماری اقدام کرد.
علائم کبد چرب چیست؟
همانطور که گفتیم این بمیاری در ابتدا معمولا نشانه‌ای ندارد اما می‌توان بروز علائم زیر درد زنان و مردان را مربوط به کبد چرب دانست که لزوم بررسی توسط پزشک را نشان می‌دهد:
- کاهش اشتها و وزن
- درد شکم
- احساس حالت تهوع
- ضعف و خستگی
- تورم در پا
- کمرنگ شدن رنگ مدفوع
- حس گیجی زیاد
- بزرگ شدن سینه در مردان
- پس از ضربه به پوست، این ناحیه با تأخیر بالا می‌آید
- آکنه
- ریزش مو
- خشک شدن چشم‌ها در زنان
- کم خونی شدید و سندروم قبل از قاعدگی شدید در خانم‌ها
تشخیص کبد چرب:
تشخیص آن در منزل و صرفا از روی نشانه‌ها و علائمی که ذکر شد غیر ممکن است. باید در صورت شک به این موضوع؛ با انجام آزمایشات مخصوص، میزان آنزیم‌های کبدی مشخص شود. در صورت افزایش تعداد آنها می‌توان به کبد چرب مشکوک شد. علاوه بر آن پزشک با دستور سی‌تی‌اسکن و بیوپسی (نمونه برداری در موارد پیشرفته) از کبد می‌تواند به راحتی این بیماری را تشخیص دهد.
برای درمان کبد چرب چه بخوریم؟
این بیماری با تغییر سبک زندگی قابل درمان است البته اگر در زمان مناسب تشخیص داده شود و اقدامات درمانی مناسب نیز دریافت گردد. در صورتی که این بیماری در سطوح اولیه و قابل درمان است می‌توان علاوه بر دریافت دستورات پزشکی؛ نسبت به اصلاح موارد زیر جهت درمان کبد چرب اقدام نمود.
۱- حذف مصرف الکل
۲- کم کردن وزن
۳- مصرف منظم داروهای دیابت، فشار خون و چربی خون
۴- خوردن ویتامین E
۵- رژیم غذایی مناسب حاوی سبزیجات، امگا ۳ مانند ماهی سالمون و فیبر مانند غلات کامل
۶- مصرف داروهای گیاهی (با تجویز پزشک و متخصص)
۵ ویتامین و مکل مفید برای کبد چرب
برای پیشگیری و درمان کبد چرب باید نحوه و نوع مواد غذایی خود را اصلاح کنیم. ویتامین‌ها و مواد معدنی که برای بهبود سلامت کبد مفید هستند شامل: ویتامین C، D، E، K، A و امگا ۳ و روی یا زینک است. مصرف مواد غذایی حاوی این مواد معدنی مفید است اما خوردن مکمل‌های دارویی می‌تواند اثرگذار باشد.برای مثال ویتامین C برای کاهش التهاب‌های مزمن و ویتامین D برای کاهش ریسک ابتلا به سرطان بسیار مفید هستند.
دو نمونه از بهترین مکمل‌های غذایی که توسط شرکت دارویی کیمیاآرا تولید شده است مکمل بونی مگز و مکمل بونی مگز پلاس است.
مکمل بونی مگز: دارای منیزیم قابل جذب به میزان ۱۰۰ میلی گرم و ویتامین ب۶ به مقدار ۱۰ میلی گرم است. این مکمل به تنظیم عملکرد قلب، فشار خون، رفع خستگی و افزایش انرژی، سنتز گلبول‌های قرمز، بهبود سندروم قبل قاعدگی کمک می‌کند. اثر بخشی قوی و مصرف بدون عوارض از دیگر نکات مثبت این مکمل دارویی است.
مکمل بونی مگز پلاس: این مکمل که مواد معدنی بیشتری را درون خود دارد حاوی کلسیم، منیزیم، روی ویتامین د۳ و ویتامین ث می‌باشد. مصرف این مکمل تأثیرات مثبت زیادی بر بهبود اندام‌ها دارد و برای سلامت کبد نیز مفید است. اثر ضد سرطانی ویتامین‌های این مکمل به همراه میزان بالای روی درون آن اثرات مثبتی بر کبد دارد.
کاهش ابتلا به دیابت، سرطان، افزایش وزن، آلرژی، فشار خون از دیگر فواید مصرف این مکمل می‌باشد. دوره‌ی مصرف این مکل ۳ تا ۶ ماه می‌باشد که تنها پس از اتمام این دوره فرد به نتایج مطلوب خود خواهد رسید.
خلاصه
ضرورت اهمیت به بیماری کبد چرب به علت خاموش بودن این بیماری بر کسی پوشیده نیست. امروزه به دلیل تغییرات روش و سبک زندگی، بسیاری از افراد حتی کودکان نیز به علت مصرف غذاهای چرب و غیراستاندارد و عدم تحرک کافی، به ان مبتلا می‌شوند. بنابراین لازم است تا ضمن آگاهی نسبت به این بیماری در مورد انواع و مراحل پیشرفت کبد چرب اطلاعات کاملی را کسب کنیم و در راستای بهبود سلامت خود؛ سبک زندگی و روش غذایی خود را ترمیم کنیم.
