کنترل استرس در بارداری

استرس یکی از واکنش‌های طبیعی بدن در مقابل بروز تغییر ناگهانی موقعیت بدن و وضعیت روحی و روانی فرد است. این وضعیت یعنی استرس در بارداری در این دوران که یکی از مراحل مهم برای زنان است نیز رخ می‌دهد، چرا که در دوارن بارداری ضمن تغییرات فیزیکی بدن، تغییرهای روحی و روانی بسیاری را به دلیل تغییرات هورمونی در خانم‌ها شاهد هستیم. تغذیه مناسب، اهمیت به بهداشت جسم و روان، مصرف بهترین مکمل‌های دارویی و … همگی در کنترل استرس در بارداری موثرند.

به همین دلیل پرداختن به موضوع کنترل استرس در بارداری در این دوران بسیار مهم است که در این مقاله مفصلا راجع به موراد بالا پرداخته خواهد شد.

چرا بارداری، استرس ایجاد می‌کند؟

بروز استرس در بارداری می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. زمانی که مادر از بارداری بودن خود مطلع می‌شود ممکن است احساس کند مدیریت و کنترل خود را در زندگی و کار از دست خواهد داد. به ویژه اگر این تجربه برای اولین بار برای او رخ داده باشد. اگر فرزند به صورت ناخواسته باشد که این استرس به دلیل برخی مشکلات مالی، تغییرات شغلی پیش رو، استرس‌های عاطفی و … بیشتر شود.

افرادی که تجربه‌ی مادر شدن را هم داشته‌اند ممکن است به دلیل مشکلات بارداری‌های قبلی مثل سقط جنین، مرگ نوزاد، تغییرات فیزیکی بدن نیز مجددا دچار استرس در بارداری شوند.

همچنین مادرانی که سابقه‌ی مصرف الکل، مواد مخدر را دارند استرس بیشتری را در این دوران متحمل خواهند شد.

چگونه به کنترل استرس در بارداری برسیم؟

استرس در بارداری مربوط به حوزه‌ی سلامت روان افراد است. مراقبت از این حوزه در دوران بارداری بسیار مهم و البته به دلیل تغییرات فیزیکی و هورمونی بسیار دشوار است. زمانی که حس خوبی داشته باشید و احساس رضایت بکنید، بهتر می‌توانید استرس خود را مدیریت کنید و این رضایت و شادابی را به فرزند خود نیز منتقل کنید.

برای کنترل استرس در بارداری راهکارهای زیر کاربردی هستند:

فعالیت بدنی: انجام فعالیت جسمی مثل ورزش منظم و البته مناسب برای کاهش استرس در بارداری عالی است. یوگا، مدیتیشن، شنا برای آرامش اعصاب و کمک به طی کردن دوران بارداری با صحت و سلامت مفید است.

علاوه بر ورزش کردن فعالیت بدنی شامل انجام کارهای دیگری هم می‌شود که تمرکز و استرس را کاهش می‌دهد. رسیدگی به کارهای روزمره، خرید کردن، شرکت کردن در یک فعالیتی که حواس فرد را پرت کند مثل سینما رفتن یا دیدن یک فیلم و مطالعه‌ی کتاب، گذراندن وقت با دوستان و … همگی به عنوان یک فعالیت بدنی (جسمی و ذهنی) می‌تواند منجر به کاهش استرس در بارداری شود.

مشارکت اجتماعی: کنار دوستان، خانواده یا در جمع افراد شاد قرار گرفتن می‌تواند منجر به کاهش استرس در بارداری شود. سعی کنید با حضور در جاهایی که حال شما را بهتر می‌کند مانند رفتن به پارک و دیدن شادی بچه‌ها، کمک به دیگران و معاشرت با افراد شاد.

مراجعه به پزشک: اگر میزان استرس در بارداری با انجام اقدامات متعدد کاهش پیدا نکرد؛ لازم است با مراجعه به پزشک از اقدامات درمانی مناسب و دریافت داروهایی که کمک کننده هستند، استفاده شود. ممکن است عدم معاینه توسط پزشک ضمن آسیب به مادر و جنین، منجر به بروز رفتارهای ناسالم و تداوم این استرس خواهد شد. بنابراین رفتن نزد دکتر و متخصص زنان و زایمان یا روانشناس و روانپزشک و ردمیان گذاشتن احساسات با آنها راهگشا است.

استراحت کافی: زمانی که مادران باردار به خوبی بخوابند؛ انرژی کافی برای روز بعد خواهند داشت. نخوابیدن منجر به استرس خواهد شد. خوابیدن به انداز‌ه‌ی کافی در طول شب و گوش دادن به موسیقی آرام به راحتی می‌تواند حجم زیادی از استرس در بارداری را کاهش دهد.

کنترل ذهن: سعی کنید بر کارهای خود تسلط پیدا کنید و با فکر کردن به موضوعاتی که از آنها لذت می‌برید، میزان فشار و استرس را از روی خود کاهش دهید. مادران باردار باید به زمان تولد کودک خود، بازی‌ها و بزرگ شدن او، بوی شیرین نوزادشان و مورادی از این قبیل که برایشان لذت‌بخش است فکر کنند. این کنترل روی ذهن می‌تواند استرس در بارداری را کم کند.

تغذیه: یکی از عوامل مهم در بالا نگه داشتن میزان انرژی و بالتبع از بین بردن استرس در بارداری؛ خوردن غذاهای خوب و مناسب در این دوران است. سعی کنید مواد مغذی مناسب که حاوی انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی هستند را در کمد، یخچال یا کیف خود قرار دهید. میوه‌ها، غلات، انواع دانه‌ها، لبنیات و کربوهبدارت غنی شده برای کاهش استرس و تقویت بدن مادر در دوران بارداری ضروری هستند.

اثرات منفی استرس بر مادر و جنین چیست؟

استرس طولانی مدت و مزمن بر سلامت مادر و جنین اثر می‌گذارد و باعث سردرد، مشکلات تنفسی، تغییر ریتم منظم قلب، مشکلات خواب و .. خواهد شد. استرس در بارداری در دراز مدت می‌تواند منجر به بروز بیماری‌هایی شود که عوارض بدی حتی بعد از پایان بارداری داشته باشد. بروز فکرهای وسواسی، اضطراب ماندگار، خارج شدن کنترل خشم، مشکلات تغذیه‌ای مثل پرخوری یا کم‌خوری شدید.

علاوه بر آن این استرس می‌تواند به خصوص در سه ماه اول باردرای که زمان رشد سریع و مهم برای جنین است؛ منجر به کاهش رشد جسمی و ذهنی کودک و بروز عوارض و مشکلات رفتاری پس از به دنیا آمدن شود.

استرس در بارداری چه علائمی دارد؟

شاید این موضوع از دیدگاه برخی کم اهمیت جلوه کند و یا تشخیص استرس در بارداری را با دلواپسی‌های روزانه ندانند. باید بگوییم که تفکیک این دو همان اندازه که آسان است؛ می‌تواند سخت هم باشد. بنابراین توجه به علائم این استرس می تواند کمک کننده باشد.

• کاهش علائق روزانه و گذشته
• عصبانیت زودهنگام (از کوره در رفتن)
• ترس بیش از اندازه
• وسواس‌های فکری
• بی‌قراری بیش از اندازه
• ضعف و خستگی مداوم

آیا استرس در بارداری برای همه‌ی زنان باردار خطرناک است؟

استرس زنان باردار مورد مهم و دارای اهمیتی است اما در برخی افراد این استرس خطر زیادی خواهد داشت. استرس در بارداری در صورت مشاهده در افرادی که سابقه افسردگی دارند، در سنین کم باردار شده‌اند، مصرف کننده‌ی مواد مخدر هستند، درآمد پایینی دارند، دارای سابقه‌ی سقط هستند، مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته‌اند، در سنین بالا باردار شده‌اند خطر بیشتری دارد.

مکمل‌های دارویی؛ راهکار درمانی فوری برای کاهش استرس در بارداری

بونی مگز از محصولات شرکت کیمیاآرا است که حاوی منیزیم المنتال ۱۰۰ میلی گرم و ویتامین ب ۶، ۱۰ میلی گرم است. این دو ماده معدنی اثر بخشی فوق‌العاده زیادی به دلیل جذب بالا در تمامی سنین دارد و بدون داشتن عوارض گوارشی جهت تسکین استرس و اضطراب، رفع خستگی و افزایش انرژی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

علاوه بر محصول بالا، شرکت دارویی کیمیاآرا در محصول جدید خود با نام مکمل دارویی بونی مگز پلاس؛ که حاوی پنج عنصر مهم: کلسیم، منیزیم، روی، ویتامین د۳ و ویتامین ث می‌باشد ان را به یک محصول ویژه تبدیل نموده‌اند. ویژگی‌های این محصول برای زنان باردرار و کاهش استرس در بارداری بسیار مفید است ضمن از بین بردن استرس و اضطراب آنها به کنترل هورمون‌ها، بهبود کیفیت خواب، افزایش سطح انرژی و … منجر خواهد شد.

به دلیل جذب بالای این دو مکمل (درصد المنتال بالا یعنی قابلیت جذب توسط بدن)، اثرگذاری زیادی نسبت به سایر روش‌های درمانی- دارویی خواهد داشت. این دو محصول عارضه‌ی گوارشی دارویی ندارد و بنابراین برای کودکان بالای ۱۲ سال، زنان باردار و شیرده هیچگونه منع مصرفی ندارد.

سخن آخر

استرس در بارداری یک رخداد طبیعی برای زنان باردار است. اما آنچه که این موضوع را مهم جلوه می‌دهد و فرد را ملزم به بررسی و درمان می‌کند؛ افزایش میزان استرس و عوارضی است که در صورت عدم درمان می‌تواند برای مادر و کودک داشته باشد. برای کنترل و کاهش این استرس راهکارهای مختلفی وجود دارد که برخی از آنها توسط خود مادر قابلیت اجرایی دارد و برخی نیز نیاز به مراجعه به پزشک و اقدامات دارویی دارد. تغذیه و استراحت کافی در کنار مصرف دارو و مکمل‌های دارویی که حاوی مواد مغذی برای کاهش استرس در بارداری باشند، پیشنهاد می‌شود.