چگونه در ایام امتحانات حافظه خود را تقویت کنیم؟

همه‌ ما زمانی را که در مدرسه یا دانشگاه به دنبال تقویت حافظه برای درس خواندن بوده‌­ایم را به خوبی به یاد می‌آوریم. راهکارهای متفاوتی برای یادگیری بهتر انجام داده‌ایم که برخی مفید و برخی مضر بودند. عدم آگاهی ما از بدن مان موجب می‌شد نتوانیم متناسب با تلاش‌مان به ­نمره­ خوبی برسیم.

اگر هنوز هم در حال درس خواندن هستید یا در حال یادگیری و آموزش و یا ممکن است به عنوان والدین علاقه داشته باشید به فرزندان‌تان در مورد تقویت حافظه برای درس خواندن‌شان کمک کنید؛ ما مطالعه این مقاله را به شما پیشنهاد می‌کنیم.

اولین و مهمترین سوال این است که آیا می‌دانید مغزتان به هنگام درس خواندن چگونه کار می کند؟ چگونه مطلب در ذهن شما ثبت می‌شوند؟ چه راه‌هایی برای تقویت حافظه برای درس خواندن وجود دارد؟

پاسخ به این سوالات می‌تواند به راحتی به شما کمک کند تا متناسب با شرایط بدنی و محیطی خودتان، مطالب بیشتر، با کیفیت بهتری را به حافظه بسپارید.

ساختار درونی مغز همه ما از سلول های مخصوصی به نام “نورون” ساخته شده است. زمانی که ما در حال یادگیری یا ثبت یک خاطره یا محتوا از طریق دیداری، شنیداری، چشایی یا لامسه هستیم؛ تجربیات کسب شده از طریق تمام این حواس به صورت سیگنال‌هایی بین نورون‌ها و در یک الگوی مشخص، ثبت می‌شود. پس از آنکه زمان خواب و استراحت ما رسید مغز شروع به پردازش این اطلاعات ثبت شده می‌کند و به حافظه بلند مدت می‌فرستد که به آن “تثبیت حافظه” می گویند.

البته فرایند یادگیری و به خاطر سپردن در مغز بسیار پیچیده است اما در اینجا سعی کردیم به طور کاملا کوتاه و مختصر بیان کنیم. حال سوال اصلی این است که تقویت حافظه برای درس خواندن به چه تکنیک‌هایی نیاز دارد که در ادامه و در سه بخش نکات مربوط به شرایط فیزیکی بدن، شرایط محیطی و استفاده از درمان های دارویی را خواهیم گفت.

عوامل اثرگذار بر بدن جهت تقویت حافظه برای درس خواندن

خواب کافی

اگر خواب کافی نداشته باشید به مرور زمان تمرکزتان کمتر خواهد شد. خواب به مغز این اجازه را می‌دهد که پردازش و طبقه بندی اطلاعات دریافتی در طول بیداری بپردازد تا زمان بازیابی به راحتی در دسترس قرار گیرند. وقتی خوب نخوابیم این پردازش دچار اختلال می‌شود و علاوه بر حواس پرتی و کاهش تمرکز، توانایی در یادگیری هم کم می‌شود.

خواب ۷ تا ۸ ساعته در طول شبانه روز به تقویت حافظه برای درس خواندن کمک زیادی می کند. سعی کنید این مدت زمان خواب در شب باشد و تایم منظمی برای آغاز و پایان خوابتان در نظر بگیرید.

تغذیه مناسب

مغز نیاز به سوخت کافی و مناسب دارد. این سوخت همان غذایی است که ما در طول روز و سه وعده مصرف می‌کنیم. اما نکته اینجاست که باید چه غذایی بخوریم که حافظه پسند باشد؟ این موضوع انقدر مهم است که در تمام مراکز تحقیقاتی جهان روی آن مطالعه و تحقیق کرده‌اند و همگی به اتفاق به این نتیجه رسیده‌اند که مصرف برخی مواد غذایی، موجب تقویت حافظه برای درس خواندن و سایر کارهای روزمره خواهد شد.

برای مطالعه بیشتر بخوانید: روی و عملکرد شناختی: ارتباط بین روی و حافظه و تمرکز

مصرف غذاهای ضد التهابی

غذاهایی که موجب کاهش التهاب و درد مفاصل شوند در این دسته قرار می‌گیرند. سبزیجات، پروتئین‌ها، میوه‌ها، چربی‌های سالم مانند روغن زیتون، ماهی‌های چرب مانند ماهی سالمون و آجیل‌ها همگی برای حافظه فوق العاده مفید هستند.

کاهش مصرف قند

مصرف بالای قند در افراد علاوه بر بروز بیماری دیابت، پیری زودرس و ایجاد چین و چروک در صورت به کاهش حافظه نیز منجر می‌شود. دانش آموزانی که به دنبال تقویت حافظه برای درس خواندن هستند؛ بهتر است این نکته را فراموش نکنند که قند مناسب برای مغز، به معنای مصرف هر نوع شیرینی جات نیست، بلکه مصرف مواد مغذی است که در زمان بیشتری قند خون را بالا بیاورد و زمان ماندگاری و تثبیت آن نیز زیاد باشد. مثلا مصرف کشمش و خرما یا توت خشک مواردی است که برای مغز بسیار مفید هستند.

مصرف کافئین

برای تقویت حافظه و افزایش تمرکز و همچنین کاهش فراموشی، مصرف به اندازه کافئین می‌تواند مفید باشد. شما می‌توانید جهت تقویت حافظه برای درس خواندن، مصرف شکلات تلخ یا قهوه را در رژیم غذایی‌تان قرار دهید. مصرف بیش از اندازه‌ی کافئین بر روند مناسب خواب شما اثر معکوس دارد و باعث بی‌خوابی خواهد شد.

سایر ویتامین ها و مواد مغذی

امروزه برای هیچ کس پوشیده نیست که ویتامین‌ها نقش بسیار بسیار مهمی در سوخت و ساز بدن دارند. عدم مصرف یا کاهش آنها در بدن موجب اختلال در عملکرد اندام‌ها می شود. برخی از این مواد مغذی به طو مستقیم به تقویت حافظه برای درس خواندن، استراحت کردن، ورزش کردن و … کمک می‌کند. ویتامین B، آهن، اسید فولیک و امگا۳ موجب بهبود حافظه می‌شود.

البته لازم به ذکر است که گاهی مصرف مود غذایی در طول روز، ورود کافی ویتامین‌ها را به بدن میسر نمی‌کند که در این صورت طبق دستورات علمی و پزشکی، مصرف برخی مکمل‌های دارویی ضروری است.

نکته: شب قبل از امتحان پیشنهاد می شود که وعده غذایی سبک با سبزیجات، کربوهیدارت و پروتئین داشته باشید. غذاهای جدید به هیچ وجه استفاده نکنید زیرا از واکنش بدنتان در مقابل آن اطلاعی ندارید.  صبح روز امتحان نیز مصرف موز، آجیل، پروتئین پیشنهاد می شود. چنانچه عادت به مصرف قهوه در صبح را دارید برای جلوگیری از سردرد مصرف کنید در غیراینصورت، مصرف قهوه می تواند موجب افزایش ضربان قلب و عصبی شدن شما شود.

تکنیک های آموزشی جهت تقویت حافظه برای درس خواندن

داشتن برنامه مطالعاتی مختص خودتان

داشتن یک برنامه منظم برای مطالعه می تواند به تقویت حافظه برای درس خواندن کمک زیادی بکند. اینکه برخی از افراد مزالعه را مختص شب امتحان می‌دانند بدون شک به خستگی ذهنی دچار می‌شوند و قادر به سپردن همه مطالب به ذهنشان نخواهند بود.

سعی کنید یک تا چند روز قبل از امتحان، حتما مطالعه را اغاز کنید و مدت زمان هر مطالعه را بسته به توانایی ذهنی به زمانهای کوتاه یا بلند مدت تقسیم نمایید.

علاوه بر آن داشتن زمان کافی برای تمرین مجدد و منظم به ویژه مرور مفاهیم کلیدی نیز اثرگذار است.

خواندن مطالب ساده تر در ابتدای مطالعه

اجرای این تکنیک خیلی به دانش و اطلاعات قبلی شما بستگی دارد. زمانی که از مفاهیم سخت و غیرقابل فهم آغاز می‌کنید و سعی در یادگیری دارید به دلیل آنکه مغز در لحظه توان ثبت اطلاعات محدودی را دارد؛ بنابراین پس از مدتی احتمال فراموش کردن مطالب زیاد خواهد شد.

برای انکه دچار این شرایط نشویم، بهتر است مطالب ساده را ابتدا بیاموزیم و در ادامه و گام به گام به سراغ مطالب سخت‌تر برویم.  علاوه بر آن باید بیشتر بر مطالب عمده و اصلی تمرکز کنیم تا مطالب جزئی. این کار به تقویت حافظه بسیار کم خواهد کرد.

بین مطالب جدید با مطالب قدیمی، پل بزنید

شاید برایتان عجیب باشد که ذهن انسان و حافظه بلند مدت او ظرفیت ذخیره سازی در حد ترابایت را دارد. اما چرا وقتی مطلبی را می‌خوانیم و مجدد سعی ر یادآوری آن داریم، دچار مشکل می‌شویم؟ علت آن است که ما به طور عمیقی به پردازش اطلاعات ذهنی مان نپرداخته‌ایم.

یک راهکار برای تقویت حافظه برای درس خواندن این است که؛ هنگام خواندن مطالب جدید، یک ارتباطی بین آن با مطالب پیشین برقرار کنیم و به یکدیگر پیوند بزنیم.

یادگیری مطالب مشابه به روش های متفاوت

اینکه همیشه از روش حفظی برای یادگیری استفاده کنید در دراز مدت ممکن است دچار مشکل شوید. سعی کنید به منظور تقویت حافظه برای درس خواندن به فعال کردن حافظه حسی هم اهمیت دهید. حافظه حسی همان به کارگیری حس لامسه، شنوایی، بویایی، بینایی و چشایی است. می‌توانید از وسایل صوتی، پادکست ها، پوسترها، روش‌های نوین آموزش مجازی استفاده و خود را محدود به یک منبع نکنید.

از انجام چندکار همزمان درکنار مطالعه بپرهیزید

این منطقی نیست که به دنبال راه های تقویت حافظه برای درس خواندن هستید اما حین مطالعه سرتان در گوشی است! گشت و گذار در شبکه‌های مجازی حواستان را پرت و تمرکز و حافظه ی یادگیری شما را کاهش می‌دهد. سعی کنید در زمان مطالعه گوشی را خاموش کنید و در وقت تعیین شده از آن استفاده کنید.

استفاده از تکنولوژی و روش­های آموزشی جدید

مسلما عدم استفاده از وسایل الکترونیکی برای جبران و بهبود حافظه امکان­پذیر نیست و شاید در دنیای امروه مناسب هم نباشد. بازی‌های مربوط به تقویت حافظه، استفاده از موسیقی، وب سایت های آموزشی، کتاب های کمک آموزشی، روش های نوین خلاصه نویسی، استفاده از اپلیکیشن های مربوطه و … راه های جدیدی برای تقویت حافظه برای درس خواندن هستند.

عوامل اثرگذار محیطی جهت تقویت حافظه برای درس خواندن

ورزش کردن

تمام تحقیقات انجام شده نشان می‌دهند که ورزش برای بهبود کارکرد بدن به ویژه مغز بسیار مفید است. زمانی که ورزش می‌کنید اکسیژن بیشتری در اختیار مغز قرار می‌دهید و عملکرد نورون‌ها را بهبود می‌بخشید. بهتر است ورزش منظم و انجام تمرینات ساده مانند پیاده روی و شنا را جهت تقویت حافظه برای درس خواندن در اولویت خود قرار دهید و از همین حالا برنامه منظمی را تدوین کنید.

مدیریت استرس

تنها راه حذف استرس، توانایی در کنترل کردن آن است. ما هرگز نمی‌توانیم استرس را از زندگی خود حذف کنیم، خواه ناخواه با آن روبه رو خواهیم شد. پس باید توانایی کنترل کردن استرس را بدست آوریم. شدت گرفتن و در معرض مداوم استرس قرار داشتن موجب ترشح کورتیزول در بدن می‌رود و همین هورمون باعث اختلال در تثبیت حافظه می‌شود.

اولین راه می‌تواند اجتناب از تنش باشد اما اگر مدام در معرض استرس بودید، می‌توانید با مدیتیشن یا یوگا به جنگ آن بروید.

شما می‌توانید حواستان را پرت کنید و با دیدن یک فیلم یا گوش دادن به یک موسیقی آرام یا انجام بازی و سرگرمی، به نحوی ذهنتان را از استرس دور نمایید.

مکمل بونی مگز پلاس و تقویت حافظه برای درس خواندن

در ابتدای مقاله گفتیم که تغذیه مهمترین و اصلی‌ترین عامل برای تقویت حافظه است. به بیان برخی مواد غذایی و پروتئین‌ها و ویتامین‌ها نیز اشاره کردیم. اما همیشه همه موادغذایی و ویتامین‌ها به اندازه و یکسان به بدنمان نمی‌رسند. پس راهکار چیست؟ چه روش به ­صرفه و مناسبی به عنوان راه مکمل وجود دارد.

استفاده از مکمل‌های دارویی یکی از مؤثرترین روش‌های تقویت حافظه برای درس خواندن است. اما چیزی که حائز اهمیت است نوع مکمل مصرفی توسط افراد می‌باشد. شرکت دارویی کیمیا آرا در لیست تولیدات دارویی خود، مکمل بونی مگز پلاس را به عنوان یکی از بهترین مکمل های دارویی معرفی نموده است.

بونی مگز پلاس به علت دارا بودن تمام ویتامین­‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن؛ باعث تقویت حافظه و تمرکز، بهبود کیفیت خواب، رفع استرس و خستگی و به دنبال آن افزایش انرژی را به همراه دارد. بنابراین مصرف این مکمل برای دانش آموزان و دانشجویان پیشنهاد می‌شود.

سخن پایانی

در این مقاله درباره بهترین راه‌های تقویت حافظه برای درس خواندن صحبت کردیم. به عوامل اثر گذار جسمی و محیطی  پرداختیم و تکنیک‌های آموزشی متنوعی را برای تقویت حافظه بیان کردیم. مصرف و عدم مصرف برخی مواد غذایی، مدیریت استرس و انجام فعالیت جسمی، استفاده به جا و مناسب از امکانات دیگر مانند فضای مجازی و درگیر کردن سایر حواس پنج‌گانه همگی در رشد و تمرکز حافظه کمک کننده هستند.

اما به یاد داشته باشید که تغذیه به عنوان مهمترین عامل همچنان در صدر تأثیگذاری بر فعالیت مغزی است و لذا عدم کافی دسترسی آن به مواد مغذی بر عملکرد مغز اثر منفی دارد. مصرف مکمل‌های دارویی مفید یکی از روش‌های آسان در کنار حفظ رژیم غذایی مناسب است که افراد به ویژه دانش اموزان و دانشجویان می‌توانند از فواید آن بهره‌مند شوند. به همین دلیل مکمل بونی مگز پلاس از تولیدات جدید شرکت دارویی کیما آرا پیشنهاد می‌شود.