یکی از بیماری‌های شایع در زنان و دختران جوان؛ بروز کم خونی و فقر آهن از سنین بلوغ تا بزرگسالی است. توجه به علائم کمبود آهن در بدن زنان میتواند اولین قدم در درمان این بیماری باشد و عدم توجه به آن بدون شک در دراز مدت میتواند مشکلات فراوانی را برای زنان ایجاد کند. در این مقاله با پرداختن به علائم کمبود آهن در بدن زنان و علت‌های آن، بهترین راهکار درمانی را به شما ارائه می‌دهیم.
کمبود آهن چیست؟
وقتی گلبول‌های سالم موجود در خون کاهش پیدا کنند؛ وظیفه‌ی اکسیژن‌رسانی به خوبی انجام نمی‌شود. در واقع درون خون ما سلول‌هایی وجود دارند که در حالت سالم خود، حاوی آهن و اکسیژن است. زمانی که گلبول قرمز شکل کاملی نداشته باشد؛ گروه آهن کمتری و در ادامه اکسیژن کمتری نیز درون خود حمل خواهد کرد.
آهن مهمترین ماده برای ساخت هموگلوبین است.
علائم کمبود آهن در بدن زنان
کمبود و فقر آهن علامت‌های مختلفی دارد که بسته به میزان این کم خونی، شدت این علائم نیز متغیر خواهد بود. چون کم خونی در زنان بیشتر شیوع دارد؛ از نمونه علائم کمبود آهن در بدن زنان را در ادامه بیشتر مشاهده خواهید کرد:
- احساس خستگی و ضعف حتی بعد از انجام کارهای معمول و ساده
- سرگیجه و عدم تعادل
- ضربان سریع قلب
- ریزش مو
- کمبود انرژی
- تمایل به خوردن یخ و خاک
- خواب آلودگی و عدم تمرکز
چه مشکلاتی در جذب آهن وجود دارد؟
برخی مواقع شرایطی در بدن ایجاد می‌شود که جذب آهن را دچار مشکل می‌سازد:
۱- مشکلات ژنتیکی و بیماری‌های ناشی از آن میتواند جذب آهن را دچار اختلال کند.
۲- ورزش‌های استقامتی میتواند در از دست دادن آهن از طریق سیستم گوارشی نقش داشته باشد.
۳- برخی بیماری‌ها مانند التهابات روده، جراحی روده و معده، بیماری کرون و .. منجر به جذب ناقص یا عدم جذب آهن می‌شود.
۴- بیماری کلیوی که ماده‌ی کافی به نام اریتروپویتین را نمی‌تواند به اندازه‌ی کافی تولید نماید. بدن برای تولید گلبول قرمز نیاز به این ماده دارد.
۵- رخداد کمبود آهن در برخی از کودکان به دلیل تغییر در رژیم غذایی آنها معمولا ۹ تا ۱۱ سال به دلیل گذار به مصرف مواد غذایی کامل رخ می‌دهد.
علت کمبود آهن در بدن زنان چیست؟
علل مختلفی برای کمبود آهن در بدن زنان وجود دارد. تغییرات هورمونی و سیسیتم فیزیولوژیکی بدن زنان میتواند به کم خونی و شدت یافتن آن کمک کند. در ادامه به برخی از این علت‌ها پرداخته‌ایم.
عادت ماهیانه
یکی از دلایل شایع بیماری فقر آهن و کم خونی در زنان، خونریزی ماهیانه به مقدار زیاد است. در این مورد، زمانی که فرد خونریزی زیادی داشته باشد و نتواند با مصرف مواد غذایی و مکمل‌های مفید آهن به جبران خون از دست رفته و آهن خون بپردازد، احتمال کم خونی شدت خواهد یافت.
حاملگی
بدن در زمان بارداری در حالت خاصی قرار می‌گیرد و مراقب ویژه‌ای برای زنان توصیه می‌شود. بدن مادر برای رشد و سلامت جنین به آهن زیادی نیاز دارد. کم خونی در این دوران طبیعی است و در ماه‌های دوم و سوم بارداری میزان ذخیره‌ی آهن در بدن مادر کافی نخواهد بود چون جنین میزان زیادی از ذخیره‌ی آهن بدن مادر را مصرف می‌کند.
عدم دریافت آهن کافی
این مورد مربوط به مصرف خوراکی آهن از طریق مواد غذایی مانند گوشت، حبوبات، سبزیجات و تخم مرغ است. در شرایط خاص مانند بیماری، عادت ماهانه، بارداری و زمان شیردهی بدن زنان نیاز بیشتری به آهن دارد که باید حتما با خوراک و یا داروهای خوراکی حاوی آهن و قرص و مکمل‌های مفید جایگزین شود.
خونریزی داخلی
بروز بیماری‌ها به تشدید کمبود آهن کمک خواهد کرد. زخم معده، سرطان روده بزرگ، پولیپ روده و … به خونریزی داخلی و در نهایت کمبود شدید آهن منجر خواهد شد. علائم کمبود آهن در بدن زنان میتواند با نشانه‌هایی از این بیماری‌ها همراه باشد.
عوارض کمبود آهن در بدن زنان
کم خونی خفیف آهن معمولا عوارض و مشکلات کمتری ایجاد کند اما عوارض بروز علائم کمبود آهن در بدن زنان به صورت شدید ممکن است سلامتی فرد را به خطر جدی بیاندازد.
مشکلات قلبی: یکی از علائم کمبود آهن در بدن زنان که بسیار هم مهم است، افزایش ضربان قلب است. ریتم قلب نامنظم می‌شود. در واقع کمبود آهن به این عوارض ختم خواهد شد و از انجا که برای خونرسانی به اندام‌ها باید قلب قدرت بیشتری داشته باشد به مرور با کمبود آهن قلب بزرگ خواهد شد و به نارسایی مبتلا می‌شود.
ایجاد مشکل در دوران بارداری: از دیگر علائم کمبود آهن در بدن زنان در زمان بارداری نمود پیدا می‌کند. زایمان زودرس، تولد جنین با وزن کم، مشکلات ذهنی نوزاد پس از تولد، کمبود رشد در کودک و کمبود آهن در آنها باشد.
ابتلا به بیماری‌ها: کم خونی بر ضعف سیستم ایمنی بدن منجر می‌شود. ضعف سیستم ایمنی هم احتمال بروز بیماری و عفونت‌ها را افزایش می‌دهد.
تشخیص کمبود آهن در زنان
برای تشخیص کمبود شدید آهن از روش‌های درمانی مانند آزمایشات و معاینات پزشکی استفاده می‌شود. این تست‌های تشخیصی میزان سطح آهن خون و ذخیره‌ی آهن را بررسی می‌کنند. چنانچه فردی مشکلات گوارشی و خونریزی داخلی داشته باشد؛ معاینه از طریق آندوسکوپی تجویز خواهد شد.
پیشگیری از کمبود آهن در زنان
تنها راه پیشگیری از از بروز علائم کمبود آهن در بدن زنان؛ درست کردن رژیم غذایی با مصرف مواد دارای آهن و خوردن داروهای دارای آهن است. که البته در صورت عدم وجود علائم کمبود آهن برای مصرف داروهای حاوی آهن و میزان مصرف انها؛ باید با پزشک مشورت نمود.
درمان کمبود آهن در زنان
به دنبال بروز علائم کمبود آهن در بدن زنان باید نسبت به درمان ان اقدامات لازم را انجام داد.
مصرف مواد غذایی اولین قدم در حل این مشکل است. خوراکی‌هایی مانند گوشت قرمز، سبزیجات، حبوبات، مغزیجات، برخی میوه‌ها می‌توانند میزان ذخیره‌ی آهن را در بدن افزایش دهند.
چنانچه میزان کمبود آهن با مواد غذایی بهبود پیدا نکرد و یا به عنوان یک روش درمانی مکمل، مصرف دارو و قرص‌های مکمل نیز پیشنهاد می‌شود.
داروهای مکمل به عنوان یکی از بهترین و اثرگذارترین روش‌های جبران کمبود آهن خواهد بود. در این راه شرکت دارویی کیمیاآرا، یک محصول مفید برای درمان سریع کم خونی دارد. داروی تولیدی این شرکت با نام مکمل آهن هموفیکس؛ حاوی کربونیل آهن است که به دلیل داشتن فرم کربونیل آن، پارتیکل‌های ریز کروی شکل را داراست که میزان جذب حداکثری از طریق دستگاه گوارش را افزایش خواهد داد.
در صورت بروز علائم کمبود آهن در بدن زنان؛ مصرف این مکمل دارویی میتواند به خوبی و به سرعت نسبت به درمان آن نتیجه بخش باشد. زنان باردار، شیرده، خانم‌هایی با خونریزی شدید در دوران قاعدگی و افرادی که به کم خونی مبتلا هستند می‌توانند گروه هدف برای استفاده‌ی این مکمل باشند.
بهترین حالت مصرف این دارو؛ به شکل یک کپسول برای یک تا دو ساعت قبل یا بعد از غذاست.
سخن آخر
علائم کمبود آهن در بدن زنان نشانه‌های متفاوتی دارد. زنان معمولا میزان شیوع کم خونی بیشتری را نسبت به مردان دارند که به علت شرایط جسمی و فیزیولوژی و هورمونی بدن آنان است. حاملگی، قاعدگی و عدم مصرف مواد غذایی مناسب حاوی آهن میزان کم خونی را در زنان شدت خواهد بخشید. پیشگیری بهترین روش برای مقابله است اما در صورت رخداد آن درمان از طریق تغییر سبک زندگی و مصرف مکمل‌های دارویی حاوی آن میتواند راهگشا باشد.
