کم خونی از مشکلاتی و از آن دسته بیماری هایی است که همه با آن آشنایی دارند. در مقالات گذشته سعی کردیم انواع کم خونی را برای شما معرفی کنیم و توضیح مختصری از آنها به شما ارائه بدهیم. در این مقاله میخواهیم کم خونی آپلاستیک را برای شما شرح دهیم و علائم و نشانه های آن را بازگو کنیم.
همچنین بخوانید ” انواع کم خونی “
کم خونی آپلاستیک
کم خونی آپلاستیک ( آپلازی ) نوعی از کم خونی است که در آن مغز استخوان نمیتواند سلول های جدید خونی تولید کند. در کم خونی های دیگر معمولا تنها با کاهش تعداد گلبول های قرمز ( RBC ) مواجه هستیم. اما در این عارضه علاوه بر کاهش گلبول قرم، با کاهش تولید سایر سلولهای خونی نیز مواجه هستیم.
علائم کم خونی آپلاستیک
- خستگی و بی حالی
- افراد در این بیماری با کمترین فعالیت دچار تنگی نفس و کاهش انرژی می‌شوند.
- این افراد در اغلب مواقع با عفونت های بدنی مختلف درگیر هستند. عفونت یا بطور مکرر رخ می‌دهد یا اینکه در مدت زمان طولانی این عفونت ها ادامه دار می‌باشد.
- سرگیجه
- افراد مبتلا به کم خونی آپلاستیک، پوستی زرد یا رنگ پریده دارند.
- گاهی این افراد با خون ریزی مکرر بینی و لثه مواجه می‌شوند.
در آزمایش ها این کم خونی خود را به صورت کاهش پلاکت ها، کاهش گلبول های سفید و کاهش رتیکولوسیت نشان می‌دهد.
عوامل موثر در ابتلا به کم خونی آپلاستیک
همانطور که گفته شد در این نوع کم خونی، مغز استخوان فرد نمیتواند سلول های خونی تولید کند. حال باید عوامل موثر بر این موضوع را بررسی کنیم و نام ببریم:
- پرتو درمانی
- بارداری میتواند این مشکل را ایجاد کند. به این شکل که سیستم ایمنی بدن به علت اختلالاتی، سلول های غیر مفید و مفید را یک جا می‌بلعد و آن هارا از بین می‌برد.
- شیمی درمانی؛ پرتو درمانی و شیمی درمانی در افراد مبتلا به انواع سرطان، با هدف از بین بردن سلول سرطانی انجام می‌شود. با این حال در انجام این عمل سلول های سالم نیز مورد تابش قرار میگیرند. بنابراین در افراد مبتلا به سرطان احتمال به وجود آمدن کم خونی آپلاستیک وجود دارد.
- آسیب های ناشی از قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و سمی که به سلول های خونی وارد می‌شوند.
- هنگامی که سیستم ایمنی بدن دچار اختلال می‌شود، سلول های حیاتی و مفید بدن در معرض حملات سیستم ایمنی قرار میگیرند.
- عفونت های ناشی از ویروس های مختلف میتواند موجب کم خونی شود.
شناسایی کم خونی آپلاستیک
از دو روش آزمایش خون و نمونه برداری از مغز استخوان میتوان این عارضه را شناسایی کرد. اگر در آزمایش از طریق میزان گلبول های سفید و پلاکت ها احتمال وجود این بیماری وجود داشته باشد، با انجام آزمایش نمونه برداری از مغز استخوان و بررسی آن، این بیماری را تشخیص می‌دهند.
درمان کم خونی آپلاستیک
درمان این بیماری بسته به شدت بیماری و سن افراد دارد. میتواند شامل انتقال خون، استفاده از دارو و یا پیوند مغز استخوان باشد. در این نوع کم خونی اگر شدت آن بسیار زیاد باشد، شرایط اورژانسی بوده و باید فرد بستری شود.
درصورت ابتلا به این بیماری فرد باید روزمرگی خود را تغییر دهد و مواردی را رعایت کند که شامل موارد زیر می‌باشد.:
- استراحت بیش از قبل در صورت نیاز. چرا که فرد به علت کم خونی آپلاستیک، خستگی و تنگی نفس مکررا به سراغش می‌آید.
- انجام ندادن ورزش های تماسی. چرا که درصورت خون ریزی به دلیل کمبود تعداد پلاکت در فرد، زخم دیرتر درمان می‌شود و ممکن است یک مشکل به ظاهر ساده شرایط فرد را بحرانی کند.
- با رعایت بهداشت فردی و مراقبت های ویژه، در برابر ویروس ها و میکروب ها از خود مراقبت کند.
