فشار خون پایین

به طور کلی، فشار خون به نیرویی گفته می شود که قلب طی هر ضربان، به شریان ها برای پمپاژ کردن خون، وارد می کند. فشار خون دارای دو بخش فشار خون ماکسیسمم یا فشار خون سیستولی و فشار خون مینیموم یا فشار خون دیاستولی می باشد. امروزه فشار خون طبیعی را، ۱۲۰ میلی متر جیوه برای فشار ماکسیمم و ۸۰ میلی متر جیوه برای فشار مینیموم در نظر می گیرند؛ حال اگر فشار خون ماکسیمم پایین تر از ۹۰ میلی متر جیوه و فشار خون مینیموم، پایین تر از ۶۰ میلی متر جیوه باشد، به فشار خون نهایی، فشار خون پایین یا هایپوتنشن اطلاق می شود. روش های مختلفی برای درمان فشار خون پایین در طول زمان عرضه و ارائه شده است، با این وجود می توان اظهار کرد یکی از بهترین روش های درمان فشار خون پایین، استفاده از مکمل های دارویی می باشد. در ابتدا درباره ی علائم و علل فشار خون پایین صحبت خواهد شد و در انتها روش های درمان مطرح شده برای این بیماری، گفته خواهد شد.

این عارضه، انواع مختلفی دارد که به آن ها اشاره خواهیم کرد:

همچنین بخوانید “ فشار خون و عوارض آن “

انواع فشار خون پایین

1. فشارخون وضعیتی یا ارتواستاتیک:

افت فشار ارتواستاتیک (که به آن افت وضعیتی هم می‌گویند) ناشی از تغییر حالت ناگهانی می باشد. برای مثال زمانی که به‌ سرعت از موقعیت نشسته یا دراز کشیده، به حالت ایستاده در می‎آیید ممکن است دچار این نوع افت فشار شوید. هنگامی که می‌ایستید، نیروی جاذبه، خون را از قسمت بالاتنه به اندام‌های تحتانی منتقل می‌کند؛ در نتیجه، برای پمپاژ خون توسط قلب، مقدار خونی که در قسمت بالایی بدن وجود دارد به طور موقت کاهش پیدا می ‌کند که این وضعیت باعث کاهش فشار موضعی می شود.

1. فشارخون‌پایین بعد از غذا خوردن:

این نوع از این مشکل که در بزرگسالان و افراد مسن بیشتر به چشم می خورد، پس از خوردن غذا، بروز پیدا می کند. همان‌ طور که گفته شد وقتی بدن در حالت ایستاده قرار دارد به دلیل وجود نیروی جاذبه، خون در پا جمع می‌شود. از طرف دیگر بعد از خوردن غذا باید مقدار زیادی خون به دستگاه گوارش بدن برسد. بدن برای رساندن خون به دستگاه گوارش، معمولا ضربان قلب را بالا می‌برد. از طرف دیگر توانایی رگ‌های خونی در انتقال خون محدود است، به همین دلیل این مکانیسم در برخی افراد مختل می‌شود. به این ترتیب این افراد دچار سرگیجه و غش می ‌شوند.

1. فشارخون‌پایین ناشی از سگنال های مغزی معیوب:

این اختلال باعث افت فشار خون بعد از ایستادن ‌های طولانی می‌شود. سرگیجه، تهوع و غش کردن از جمله علائم و نشانه‌ های این اختلال هستند. علت وقوع عارضه افت فشار عصبی، ایجاد اختلال در رابطه قلب و مغز است و بیشتر در جوانان دیده می ‌شود. همان‌طور که گفته شد، بعد از ایستادن به دلیل جمع شدن خون در پا ها، قلب می ‌خواهد خون را به مغز برساند و سعی می‌ کند جریان خون را به حالت عادی برگرداند؛ اما این مکانیسم در افراد مبتلا به اختلال فشار پایین عصبی به خوبی عمل نمی‌ کند.

در این افراد، اعصاب واسط بین قلب و مغز به درستی کار نمی‌ کنند. در حالت طبیعی، اعصاب موجود در بطن چپ قلب باید به مغز پیام دهند که فشارخون‌پایین آمده است. بالعکس، آن ها به مغز پیام می‌دهند که این مقدار افزایش یافته است. در نتیجه مغز ضربان قلب را کاهش می ‌دهد و این کاهش به افت فشار خون منجر می ‌شود. این عمل موجب جمع شدن مقدار بیشتری خون در پاها می ‌شود در نتیجه خون کمتری به مغز می ‌رسد. در این هنگام فرد دچار سرگیجه و سبکی سر شده و حتی ممکن است غش کند.

دلایل فشار خون پایین

• بارداری

یکی از شایع ترین افت فشارخون ها در بانوان، در هنگام بارداری می باشد که این پایین آمدن، به دلیل افزایش نیاز مادر و جنین به خون رسانی می باشد.

• بیماری های قلبی

برخی از بیماری های قلبی نظیر: ضربان قلب خیلی پایین (برادی کاردی)، مشکلات دریچه های قلب، حمله و نارسایی قلبی می تواند سبب فشارخون‌پایین در افراد شود.

• بیماری پاراتیروئید

بیماری پاراتیروئید، نارسایی غدد فوق‌کلیوی (بیماری ادیسون) و قند خون پایین (هیپوگلیسمی) نیز ممکن است دلیل فشار خون پایین باشند.

• کاهش میزان آب در بدن

هنگامی که به دلیل بیماری های مختلف، آب بدن از دست می رود و اصطلاحا بدن دهیدراته می شود، فشار خون بدن نیز افت پیدا می کند.

• کاهش میزان خون

از دست دادن مقدار زیادی خون، در صدمات و جراحات شدید، سبب کاهش فشار خون خواهد شد. هم چنین کم خون بودن فرد نیز می تواند منجر به این عارضه شود.

• عفونت های در بدن

هنگامی که عفونت وارد جریان خون شود، می‌ تواند منجر به کاهش خطرناکی در سطح فشار خون شود که به آن شوک سپتیک می‌ گویند.

• آلرژی

واکنش های آلرژیکی که بدن می تواند به محرک های مختلف، به خصوص نیش حشرات نشان دهد نیز می تواند به افت فشار خون منجر شود.

• کمبود ویتامین ب۱۲

یک علت فشار خون پایین، کمبود ویتامینB-12 و اسید فولیک است که می ‌تواند مانع از تولید گلبول‌ های قرمز کافی توسط بدن و بروز کم‌خونی شود.

• مصرف برخی دارو ها

برخی داروهای مختلف مانند مسدود کننده های آلفا و بتا، داروهای بیماری پارکینسون، برخی از داروهای ضد افسردگی و… می توانند فشارخون پایین را به همراه آورند.

پایین بودن فشار خون، مانند بیماری های دیگر، با علائمی همراه خواهد بود که این علائم عبارتند از:

علائم فشار خون‌پایین

• احساس کمبود انرژی  در فرد
• سرگیجه و احساس عدم تعادل هنگام ایستادن  و یا موقع تغییر موقعیت فرد
• سبکی سر 
• احساس ضعف
• سرد، مرطوب شدن و رنگ پریدگی پوست
• حالت تهوع و احساس درد معده
• از دست رفتن هوشیاری که به عنوان سنکوپ شناخته می شود.
• افسردگی، احساس غم و اندوه مداوم
• تب
• تاری دید
• ضربان قلب نا منظم یا به اصطلاح آریتمی
• مشکل در تنفس

یکی دیگر از علائم هایپوتنشن که کم تر رایج می باشد، سر درد است. برخی از دارو ها ممکن است باعث شوند که بدن اب بیشتری از دست دهد، که این وضعیت منجر به کاهش حجم خون، افت فشار و گاهی اوقات سر درد می شود. این سر درد می تواند در هنگام تغییر موقعیت و حالت بدن رخ دهد. علاوه بر این برخی از افراد ممکن است به طور موقت دچار سر گیجه ی ناشی از افت فشار شوند که این عامل خود سبب بروز سر درد می شود.

خطرات فشار خون پایین:

این بیماری نیز مانند بیماری های دیگر در صورت جدی گرفته نشدن و درمان نشدن، می توان عوارض و بیماری های جدی دیگری را ایجاد کند. این عوارض و خطرات عبارتند از:

• شوک
• سکته
• حمله ی قلبی
• نارسایی کلیه

روش های تشخیصی افت فشار خون:

1. معاینه ی فیزیکی:

پزشک از شما درباره ی سابقه ی بیماری، سن، علائم خاص و شرایطی که تحت آن علائم رخ‌ داده‌اند، سوال می ‌پرسد. سپس یک معاینه فیزیکی انجام می ‌دهد و چندین بار فشارخون و ضربان نبضتان را در شرایط مختلفی بررسی می‌کند (برای مثال چند دقیقه بعد از این که دراز کشیدید، بلافاصله پس از ایستادن، و چند دقیقه بعد از این که ایستادید).

1. آزمایش های تصویر برداری:

اگر پزشک مشکوک شود که افت فشار خون، ناشی از یک مشکل قلبی یا ریوی است از آزمایش ‌های تصویر برداری برای تایید یا رد این موضوع استفاده خواهد کرد. این آزمایش ‌ها عبارتند از:

• اشعه ی ایکس
• اسکن توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی یا ام آر آی
• اکوکاردیوگرام یا آزمایش‌های سونوگرافی مشابه

1. تست های تشخیصی:

این تست‌ها مشکلات خاصی که در قلب یا سایر سیستم‌ های بدن وجود دارند را تشخیص می‌ دهند:

• الکتروکاردیوگرام
• تست استرس ورزش
• تست تیلت (Tilt table test) که می‌تواند به تشخیص افت فشار خون ارتواستاتیک کمک کند.

روش های مختلف درمان فشارخون پایین یا هایپوتنشن:

استفاده از مکمل های دارویی ای که پزشک برای افت فشار تجویز می کند: مکمل های دارویی مختلفی برای کاهش فشار خون تولید و به بازار عرضه شده است که پزشک با توجه به میزان افت فشار و علل آن، می تواند مکمل های دارویی مختلفی را برای بیماران تجویز کند. همان طور که پیش تر گفته شد، این مکمل های دارویی بهترین نتیجه را داشته و می توانند برای مدت زمان طولانی ای فشارخون فرد را کنترل کرده و مانع از افت فشار مجدد شوند. به همین دلیل مکمل های دارویی برای درمان های طولانی مدت مناسب و روش های دیگر برای درمان های کوتاه مدت مناسب تر خواهند بود.

ورزش کردن:

افراد مبتلا هایپوتنشن در صورت رعایت اقدامات احتیاطی، می توانند با خیال راحت ورزش کنند. ورزش های ملایم می تواند به بالا بردن سطح فشار در این افراد کمک قابل توجهی کند. این افراد بهتر است از انجام ورزش هایی که در آن ها به تغییر موقعیت خیلی سریع بدن نیاز است، بپرهیزند و هنگام تغییر موقعیت بدن، کاملا احتیاط کنند.

کاهش مصرف کربوهیدرات:

مواد غذایی ای که میزان کربوهیدرات آن ها بالا است، در مقایسه با سایر مواد غذایی سریع تر هضم می شوند. این موضوع می تواند باعث افت ناگهانی فشار در بعضی افراد شود. برخی از تحقیقات نشان داده اند که یک رژیم غذایی دارای کربوهیدرات کم، می تواند به بالا بردن سطح فشار به خصوص در افراد مسن، کمک کند.

مصرف بیش تر نمک:

سدیم به بالا بردن فشار کمک می کند. البته مصرف بی رویه این ماده ممکن است فشار خون را بیش از حد افزایش دهد؛ که این امر ممکن است سبب بروز بیماری های قلبی شود. به همین خاطر از پزشکتان بپرسید که مصرف چه میزان نمک برای شما مفید بوده و حتما خاطر جمع شوید که مقادیر بیش تر از توصیه ی پزشک را، مصرف نکنید.

خوردن مواد غذایی شیرین:

علاوه بر نمک، مواد غذایی شیرین نیز می تواند موجب افزایش فشار شوند. پس می توانید از یک لیوان آب قند برای درمان فوری افت فشار، کمک بگیرید.

افزایش مصرف آب:

کم آبی باعص عدم تعادل الکترولیت ها و در نتیجه بروز نشانه ها و علائم افت فشار شود. از این رو تامین آب مورد نیاز بدن، به ویژه در هوای گرم یا هنگام تب داشتن، یا ابتلا به اسهال خونی، حائز اهمیت می باشد.

احتیاط کردن هنگام تغییر حالت دادن بدن:

افت فشار وضعیتی را می توان با احتیاط کردن هنگام تغییر موقعیت های مختلف بدن، به خصوص از حالت نشسته و خوابیده به حالت ایستاده، برطرف کرد. اجتناب از حرکت های ناگهانی این فرصت را به بدن می دهد تا تجمع خون را در ناحیه ای خاص، از بین برده و حالت تعادل توزیع خون در بدن را ایجاد کند. قبل از پایین آمدن از تخت، به آهستگی بلند شوید، به پهلو چرخیده و سر راه هنگام خوابیدن قدری بلند تر بگذارید تا مشکل پایین بودن فشار برطرف شود.

پس از ذکر روش های مختلف، باید باز این نکته را تاکید کرد که روش های درمان خانگی، برای درمان کوتاه مدت مفید بوده و در صورت مکرر شدن فشارخون پایین، لازم است به دکتر مراجعه شود و دکتر نیز، متناسب با وضعیت بیمار، غالبا برای کنترل فشار خون، از مکمل های دارویی مختلف بهره می برد.

پیشنهاد ما

یکی از راه های کنترل فشار خون و تنظیم عملکرد قلب، مصرف مکمل های حاوی منیزیم و ویتامین ب ۶ می‌باشد. این مکمل به شما در بهبود کیفیت خواب، کاهش حملات میگرنی، تسکین استرس و اضطراب، رفع خستگی و افزایش سطح انرژی، تقویت سیستم ایمنی و… کمک می‌کند که همگی می‌تواند عوامل موثری باشند بر روی این بیماری.

شرکت کیمیا آرا با ارائه مکمل بونی مگز حاوی منیزیم المنتال ۱۰۰ میلی گرم و ویتامین ب۶،  ۱۰ میلی گرم به شما، در درمان و کنترل میزان فشارخون کمک می‌کند.

مکمل بونی مگز