مکمل های غذایی جزء محصولاتی میباشند که امروزه با توجه به مشغله زیاد و فعالیت روزمره به گونه های افراطی و مختلف، مورد توجه بسیاری از مردم قرار گرفته است و افراد برای تامین مواد مورد نیاز ارگان های بدن خود نیاز می بینند که این مکمل ها را مصرف کنند. مکمل های غذایی شامل مواردی مانند مواد معدنی، ویتامین ها، گیاهان دارویی، اسید های آمینه، آنزیم ها، ترکیبات گیاهی و دیگر محصولات و مواد میباشند. در این مقاله قصد داریم تا انواع مکمل ها و ویژگی های آن را برای نوع مصرف این محصولات برای شما ارائه دهیم.
محبوب ترین مکمل های غذایی در سبد افراد، مکمل های ویتامین D و E میباشند که شامل مواد معدنی، کلسیم، آهن و … میشوند. این مواد در محصولات مختلفی مانند گیاهان ( سیر و اکیناسه)، گلوکوزامین، پروبیوتیک ها و روغن ماهی یافت میشوند.
در ابتدا باید روشن کنیم که مکمل غذایی، چه محصولی میباشد.
مکمل چیست؟
مکمل های غذایی موادی هستند که به عنوان تکمیل کننده یک رژیم غذایی مورد استفاده و مصرف قرار میگیرند و برای پر کردن جای خالی برخی مواد ضروری برای بدن که در رژیم غذایی جایی ندارد و یا به دلایل مختلفی بدن قادر به دریافت آن از طریق غذا نمیباشد مورد استفاده قرار میگیرند. این مکمل ها به شکل ها و انواع گوناگونی تولید میشوند. مانند: قرص، کپسول، قرص مکیدنی، آمپول، پودر، قطره و… که در اشکال مشابه ارائه میشوند.
به صورت کلی نمیتوان گفت که مکمل ها همگی برای بدن مفید هستند یا خیر. این عبارت صحیح تر است که بگوییم برخی از مکمل ها برای افراد و بدن افراد مفید هستند و برای مصرف روزانه نیز مناسب میباشند. یکی از مواردی که فرد باید در موقع مصرف مکمل ها در نظر بگیرد، تداخل دارویی میباشد؛ چرا که اگر مشکل تداخل به وجود بیاید بسیار تاثیر گذار خواهد بود و ممکن است عوارض و مشکلات چدی ای را به وجود بیاورد. پزشک های تغذیه برای تجویز این مکمل ها بهترین افراد هستند که بر این مورد تداخل دارویی نیز تسلط کافی را دارند . بنابراین یکی از نکات مهم برای مصرف مکمل ها، مشورت با یک پزشک متخصص در حوزه تغذیه میباشد.
انواع مکمل
مواد معدنی و ویتامین ها
میتوان گفت غالب جمعیت استفاده کننده از انواع مکمل ها، مکمل های مواد معدنی و ویتامین ها را انتخاب و مصرف میکنند. تحقیقات نشان میدهد که ۹۷ درصد استفاده کنندگان از انواع مکمل ها برای تامین ویتامین و مواد معدنی دست به مصرف میزنند. محبوب ترین ویتامین ها و مواد معدنی موجود در مکمل ها عبارتند از: ویتامین D کلسیم، مولتی ویتامین ها، ویتامین C، ویتامینB و B Complex.
گیاهی و دارو های گیاهی
شاید در نگاه اول، مکمل های گیاهی و دارو های گیاهی برای تصور، دور از ذهن باشد اما افراد زیادی هستند که به طور منظم مشغول به مصرف انواع چای سبز هستند. چای سبز نمونه ای از مکمل های گیاهی میباشد. برخی دیگر نیز عبارتند از: جینسینگ، سیر، کرنبری، اکیناسه.
مکمل های چاقی و لاغری، ورزشی
کماکان عده زیادی از افراد هستند که اهداف ورزشی و تناسب اندام را برای مصرف مکمل ها در نظر میگیرند. این اهداف شامل افزایش وزن، کاهش وزن و عضله سازی و تناسب اندام افراد میشوند. تحقیقات نشان داده است که حدود ۲۰ درصد مصرف کنندگان مکمل های غذایی را این افراد تشکیل میدهند. رایج ترین مکمل ها در این گروه عبارتند از: ژل ها، مکمل های پروتئینی، نوشابه های انرژی زا، تمبر هندی ( گرسینا کامبوجیا )، قهوه سبز، نوشیدنی های افزایش حجم آب بدن و… .
انواع مکمل های مفید برای بدن کدام هستند؟
مکمل های حاوی پروتئین
این نوع از مکمل ها، جزء مفید ترین مکمل ها برای بدن میباشند. چرا که پروتئین ماده مغذی و بسیار مهم و حیاتی ای میباشد که بدن بدون آن امکان ادامه زندگی را ندارد. پروتئین سطح انرژی در بدن را بالا میبرد، به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک میکند، به تعادل مایعات در بدن کمک میکند و بافت عضلانی در بدن را تشکیل میدهد.
تحقیقات انجام شده نشان میدهد که مصرف روزانه ۰.۸ گرم پروتئین به ازای هر یک کیلوگرم از وزن انسان، اضطراری میباشد. البته این نکته حائز اهمیت است که این مقدار پروتئین بدون مکمل ها و صرفا در مصرف غذایی روزانه در نظر گرفته شده است. اما با این حال تحقیقات اخیر نشان داده است که این مقدار نیز کفایت نمیکند و این میزان از ۰.۸ باید به ۱.۲ تا۱.۶ گرم برسد.
نکته دیگر این است که بهتر است این مقدار پروتئین از طریق رژیم غذایی مناسب تامین شود. غذا هایی مانند مرغ، گوشت، ماهی، تخم مرغ، اسفناج، محصولات لبنی و… سرشار از پروتئین هستند. هنگامی که تامین این مقدار از پروتئین از طریق رژیم غذایی مقدور نباشد و یا در دریافت پروتئین مشکلی به وجود آمده باشد، باید از مکمل های پروتئینی استفاده کرد.
مکمل های ویتامین دی
ویتامین دی یکی دیگر از عناصر مهم و حیاتی بدن میباشد. کمبود این ویتامین در بدن افراد میتواند در هر سنی اختلالاتی را به وجود بیاورد که دلیل عمده این اتفاق، کار در محیط های بسته و به دور از نور خورشید میباشد. چرا که نور خورشید منبع عظیم ویتامین دی میباشد. نکته مهم در جذب ویتامین دی در بدن، مضر بودن میزان بالای این ویتامین در بدن میباشد. اگر طبق آزمایش، میزان ویتامین دی در بدن بیش از ۲۰۰۰ باشد، تاثیر منفی بر بدن خواهد گذاشت و همچنین کمبود این ویتامین میتواند موجب بروز عفونت در مجاری تنفسی و ضعف در عملکرد بدن شود.
منابع ویتامین دی غذا هایی مانند ماهی، زرده تخم مرغ، قارچ، غلات به ویژه جو، آب پرتقال طبیعی و… میباشند. کمبود ویتامین دی در بدن توسط آزمایش خون مشخص میشود و اگر فرد دچار کمبود ویتامین دی باشد میتواند با مصرف قرص مکمل ویتامین دی به درمان این مشکل بپردازد.
کراتین
یکی دیگر از انواع مکمل ها، مکمل کراتین میباشد. کراتین ماده ای است که به طور طبیعی در بدن یافت میشود و در ماهیچه ها تجمع میکنند. این ماده به عنوان منبعی برای فسفات در ماهیچه ها به حساب میآید. پس در نتیجه مکمل های کراتین، ذخایر فسفات در بدن را افزایش میدهد تا سلول های حاوی انرژی، انرژی بیشتری تولید کنند. روش های مختلفی برای مصرف مکمل های کراتین وجود دارد که رایج ترین آن ها به دو شکل است:
- مصرف ۱۵ گرم کراتین در ۳ الی ۵ روز و سپس مصرف روزانه ۵ گرم کراتین
- مصرف ۵ گرم کراتین در روز از ابتدا
روغن ماهی
مکمل روغن ماهی یکی دیگر از انواع مکمل ها میباشد. این مکمل حاوی موادی است که فعالیت های بیولوژیک بدن را تنظیم میکند و برای بدن انرژی تولید میکند. امگا ۳ و ۶ موجود در این روغن برای سلامتی انسان بسیار ضروری میباشد. به طور کلی ماهی منبع تامین خوبی برای تامین اسیدهای چرب به شمار میرود. با توجه به اینکه مصرف ماهی و گنجاندن ماهی در رژیم غذایی برای تمامی افراد ممکن نیست، استفاده از مکمل های روغن ماهی یکی از راه های تامین این مواد میباشد.
خواب
شاید باورش برای افراد سخت باشد که ” خواب ” یکی از انواع مکمل ها است که به شدت برای بدن ضروری میباشد. اگر فردی میخواهد که عملکرد بدن خود را افزایش دهد و سلامت خود را تامین کند، نیاز به یک خواب مناسب و کافی دارد. مکمل های خواب شامل توصیه هایی میباشد که برای خواب مناسب توصیه میشود مانند مواردی از جمله کار نکردن با موبایل قبل از خواب، خاموش کردن تلویزیون و کم کردن نور و… .
ویژگی های مکمل های غذایی
هر مکمل غذایی دارای ویژگی های خاصی میباشد که ما به اختصار آن ها را توضیح میدهیم.
برچسب های مکمل غذایی
تمامی مکمل های غذایی دارای برچسبی هستند که محتویات، مقدار مواد تشکیل دهنده، میزان مصرف توصیه شده در هر وعده و موارد دیگری را مشخص میکند. تولید کننده های مکمل غذایی میزان مصرف را به صورت استاندارد برای هر فرد مشخص میکند اما ممکن است پزشک متخصص تغذیه برای فرد خاص، مصرف به شیوه دیگری را پیشنهاد بدهد.
کیفیت
مکمل های غذایی را میتوان در دسته محصولات پیچیده غذایی دسته بندی کرد. به همین دلیل ماهیت، میزان خلوص و ترکیبات آن ها باید تایید شود. اضافه کردن اشتباه مواد به آن ها، یا مقدار کمتر از حد و یا بیش از حد از یک ترکیب در این محصولات، آلودگی مواد و برچسب گذاری غیر صحیح آن ها میتواند خطر آفرین باشد و به همین دلیل نیاز به کنترل کیفیت و ارزیابی های گوناگون دارد. سازمان های بهداشتی و غذایی گوناگونی برای کیفیت این محصولات، فیلتر های مختلفی را طراحی کرده اند که انواع مکمل ها با رعایت تمامی اصول و فاقد مواد آلاینده به دست مصرف کننده برسد.
عوارض جانبی
مکمل ها حاوی موادی هستند که اثر گذاری فعالی بر بدن دارند. این اثر گذاری ها میتواند بر سلامت افراد دارای عوارض باشد. این اتفاقا به خصوص در موارد جدید مصرفی بسیار مشاهده میشود.
در اینجا نکته مهم این است که مصرف مکمل ها باید توسط پزشک متخصص و بر اساس نیاز های بدنی شما، پس از انجام آزمایش های گوناگون باید انجام بپذیر و از مصرف خودسرانه مکمل ها باید جلوگیری کرد. همچنین مصرف بیش از حد این مواد نه تنها به شما کمک نمیکند، بلکه میتواند اثرات جانبی و مخربی بر بدن داشته باشد.
مکمل بونی مگز
یکی از مکمل های غذایی بسیار خوب برای جبران کمبود منیزیم مکمل بونی مگز است. این مکمل حاوی منیزیم المنتال ۱۰۰ میلی گرم و ویتامین ب ۶، ۱۰ میلی گرم است.
بونی مگز، تنها مکمل منیزیم-ب۶ موجود در ایران با دوزاژ منحصربه فرد مشابه برند اصلی است، این ویژگی باعث تمایز مکمل بونی مگز از سایر مکملهای منیزیم-ب۶ موجود در ایران می شود. از جمله:
- اثربخشی قوی و توانایی تنظیم دوز جهت مصرف در تمامی سنین
- راحتی مصرف برای بیمار بدون عوارض گوارشی
مکمل بونی مگز پلاس
یکی از خصوصیات یک مکمل غذایی رفع نیازهای مهم و ضروری بدن است که در ترکیب متفاوت به کار برده شده در این محصول، پنج عنصر مهم : کلسیم، منیزیم، روی، ویتامین د۳ و ویتامین ث وجود دارد، که آن را تبدیل به یک محصول ایده آل مینماید. مکمل بونی مگز پلاس، یک انتخاب عالی برای رفع نیازهای مهم بدن است.