افسردگی به عنوان یک بیماری خاموش، امروزه به یکی از مشکلات و بیماری‌های جدی جوامع تبدیل شده است. این بیماری صر ف‌نظر از جنس و سن می‌تواند زندگی فرد را دگرگون نماید و فکر، عمل و احساسات او را تحت تأثیر قرار دهد. علائم افسردگی به عنوان یک زنگ خطر به شما یادآور می‌شود که نیاز به کمک دارید. درمان افسردگی یک فرآیند کاملاً تخصصی و شخصی است. این نکته را هم به یاد داشته باشید که هر احساس غم و ناراحتی الزاماً افسردگی نیست. در ادامه مطلب به علائم و علل بروز افسردگی اشاره می‌نماییم، در صورت مشاهده هر کدام از این علائم در خود یا اطرافیانتان باید هر چه زودتر فرآیند درمان افسردگی را شروع نمایید.
افسردگی چیست؟
افسردگی به حالتی گفته می‌شود که در آن فرد به مدت طولانی، نشاط و روحیه خود را از دست داده باشد. شخص افسرده، تمرکز خود را از دست می‌دهد و احساسات و رفتارش دچار تغییر می‌شود. در این بیماری، فرد دائماً احساس خستگی شدید دارد و همواره ترس و ناامیدی در وی تشدید می‌شود. بیماری افسردگی، فعالیت روزانه شخص را مختل می‌نماید و اجازه نمی‌دهد از لذات زندگی خوشحال شود. در واقع زندگی با افسردگی، یک عذاب همیشگی به همراه دارد، چرا که شخص به احساس خالی بودن و پوچی دچار می‌شود و تحملش در برابر سختی‌ها بسیار کم می‌گردد.
میزان و نوع افسردگی در افراد متفاوت است، اما در هر صورت این بیماری هر چه زودتر باید درمان شود. در شرایط حاد بیماری افسردگی، امکان خودکشی در فرد بیمار بالا می‌رود، لذا لزوم درمان این بیماری بر کسی پوشیده نیست. درمان افسردگی هر چه زودتر انجام شود، نتیجه بهتری دارد و شخص بیمار از زندگی خود بیشتر لذت می‌برد. این بیماری یک ضعف نیست که با چند روز مراقبت درمان شود، بلکه درمان افسردگی نیاز به پیگیری و درمان طولانی مدت دارد.
در درمان افسردگی اولین قدم شناخت علل و علائم این بیماری است. اینکه چه عواملی در بروز این بیماری نقش دارند و آیا هر ناراحتی و غمی نشان‌دهنده افسردگی است یا خیر، در درمان این بیماری مؤثر خواهد بود. احساس ناامیدی و غم جزء جدانشدنی از زندگی هر فردی است. اما این غم و ناامیدی وقتی تداوم داشته باشد و روزنه امیدی در آن نباشد تبدیل به افسردگی می‌شود که نیاز به درمان سریع دارد. برای آنکه فرد افسرده را از زندگی در «سیاهچاله» نجات دهیم ابتدا با علل و علائم بیماری وی آشنا می‌شویم.
علائم بیماری افسردگی چیست؟
افسردگی نیز مانند هر بیماری دیگر با علائم و نشانه‌های جسمی همراه است. شناختن این علائم و دانستن این موضوع که بروز آنها در اشخاص متفاوت و مختلف است به شما در تشخیص افسردگی کمک می‌نماید. داشتن هر کدام از این علائم به صورت مقطعی اتفاقی کاملاً عادی است، اما در صورت تداوم آنها هر چه زودتر درصدد رفع آن باشید.
هر کدام از علائم افسردگی ممکن است به صورت تک و یا همراه با نشانه دیگری در فرد بیمار بروز پیدا کند. به دلیل تفاوت شدت بیماری در اشخاص مختلف، ممکن است قدرت و میزان این علائم در افراد متفاوت باشد.
تغییر در اشتها و کاهش وزن
هرگونه تغییر منفی در نحوه تغذیه، اگر برای طولانی مدت ادامه پیدا کند سبب ایجاد نگرانی خواهد بود. تغییر در میزان تغذیه که اغلب با کاهش وزن همراه است، فرد مبتلا به افسردگی را دچار مشکلات فیزیکی خواهد کرد. این مشکل در برخی افراد بیمار نیز به صورت پرخوری عصبی بروز می‌یابد.
در هر صورت نتایج منفی حاصل از این مسئله سبب می‌گردد فرد بیمار دچار کمبود مواد مغذی شود، و این موضوع بر خلقیات وی تأثیر منفی خواهد داشت.
احساس غم و پوچی
داشتن احساس غم و ناراحتی، اتفاق عجیبی نیست. بعد از یک اتفاق تلخ، دیدن یک فیلم یا گوش دادن به یک موزیک خاص ممکن است این احساس را برای شخص پیش آورد. در یک شخص غیر بیمار این احساس بعد از گذشت مدتی از بین می‌رود، اما فرد افسرده این احساس را در طولانی مدت با خود دارد. احساس غم، ناراحتی و پوچی، همواره در زندگی فرد افسرده مداومت دارد.
فرد افسرده به دلیل نداشتن امید به آینده، این احساسات را همیشه همراه خود دارد. در بیماری افسردگی، فرد آینده را تیره و تار می‌بیند و همین مسئله سبب می‌شود وی به پوچی و یأس مبتلا شود. در ابتدا ممکن است به دلیل تعمیم بیش از حد مشکلات زندگی، شخص احساس پوچی و غم داشته باشد. به مرور زمان در فرد بیمار، این احساس تبدیل به عادت روزمره می‌گردد.
تغییر در میزان خواب
تغییر در کیفیت خواب، کم‌خوابی یا پرخوابی اتفاقی است که در طول چند روز تا یک هفته کاملاً طبیعی است. بعد از گذراندن چند روز پرمشغله، پرخوابی یک مسئله عادی محسوب می‌شود. در خصوص بیماران افسرده ایجاد اختلال در میزان خواب یکی از شایع‌ترین مشکلاتی است که شخص از آن رنج می‌برد. نداشتن خواب شبانه یا پرخوابی بیش از حد نشانه وجود مشکل در بیماران افسرده به حساب می‌آید.
فرد بیمار با اختلال خواب، همواره در طول روز دچار کاهش انرژی می‌گردد و عملکرد مثبتی ندارد. اختلال در خواب در روند پیشرفت بیماری افسردگی تأثیر می‌گذارد و این بیماری را تشدید می‌کند.
کاهش سطح انرژی
فرد افسرده اغلب اوقات احساس خستگی، کندی و ناتوانی دارد و در اعضای بدن خود احساس سنگینی می‌کند. شخص بیمار در این شرایط حتی توان انجام کارهای کوچک و عادی روزمره را نیز ندارد و مرتباً احساس خستگی شدید دارد. در صورت اجبار انجام فعالیتی، فرد افسرده به سختی و کندی مشغول به انجام می‌گردد.
نداشتن انگیزه
افسردگی مانند یک ترمز و نگهدارنده عمل می‌کند، فرد افسرده در طولانی مدت برای انجام فعالیت‌های مفید روزانه خود هیچ انگیزه‌ای ندارد. دیدار با دوستان، انجام کارهای روزانه، آموزش و… از نظر شخص افسرده کاملاً بی‌هدف و پوچ محسوب می‌شود.
در صورت تداوم این مسئله سبب می‌شود شخص بیمار از سوی جامعه ترد شود و ارتباطات خود را از دست بدهد. این نشانه از بیماری، اصلی‌ترین و بیشترین تأثیرات را بر کیفیت زندگی شخص و روند بیماری افسردگی در وی می‌گذارد.
اضطراب و آشفتگی
بیماری افسردگی شخص را به شدت حساس و کم طاقت می‌نماید. احساس خشم دائمی، اضطراب، آشفتگی و بی‌قراری در فرد مبتلا به افسرده به وفور مشاهده می‌شود. هر دلیل و تحریک کوچک، فرد افسرده را به شدت عصبانی و خشمگین می‌کند که در مردان این حالت با رفتارهای خشن نیز همراه می‌شود.
گاهی ممکن است فعالیت‌های روزانه در شخص افسرده با کندی و سستی انجام بگیرد، اما گاهی نیز امکان دارد شخص در ظاهر حالتی پریشان و بی‌قرار داشته باشد. حدوداً یک سوم افراد افسرده علائم بی‌قراری را از خود نشان می‌دهند. این مشکل با نشانه‌هایی مانند مشت کردن دست و تکان دادن پا شروع شده و به تنش، بحث و جدل و گاهی خشم و فریاد ختم می‌گردد.
کمبود اعتماد به نفس
شخص مبتلا به افسردگی، مدام احساس گناه و بی‌ارزشی می‌کند و ناکامی‌ها و کاستی‌هایش را به یاد می‌آورد. در این شرایط او همیشه خود را گناه‌کار حس می‌کند و مرتب اشتباهات گذشته خود را به یاد می‌آورد. افکاری مانند «من بازنده هستم» مدام در ذهن او تکرار می‌گردد. بیمار افسرده دائماً از خود انتقاد می‌کند و خود را در تمام مسائل و اتفاقات زندگی مقصر می‌داند.
افکار خطرناک
در شدیدترین مراحل افسردگی، فرد تمایل به ادامه زندگی ندارد به همین دلیل به فکر خودکشی و پایان زندگی خود می‌افتد. شخص افسرده به دلیل از دست دادن کیفیت زندگی، رابطه خود با دوستان و اطرافیانش را از دست می‌دهد و در زندگی خود فقط زشتی‌ها و کاستی‌ها را می‌بیند.
در چنین حالتی افکار منفی و خطرناک مانند روی آوردن به مصرف مواد مخدر، الکل، انجام قمار و در نهایت خودکشی به سراغ وی می‌آید. در مراحل پیشرفته افسردگی گاهی شاهد انجام رانندگی‌های پر سرعت و خطرناک و ورزش‌های آسیب‌زا نیز می‌شویم.
عدم تمرکز
افراد افسرده اکثراً با عدم تمرکز مواجه شده و در تصمیم‌گیری و به خاطر سپردن کارها دچار مشکل می‌شوند. این افراد در هنگام مطالعه به سختی مطلبی را درک می‌کنند و ساعت‌ها برای متوجه شدن آن مطلب باید وقت صرف نمایند.
علل بروز افسردگی چیست؟
افسردگی یک بیماری پیچیده‌ای است که شاید دلایل پزشکی مشخص و ساده‌ای نداشته باشد. در اغلب مواقع بیماری افسردگی ترکیبی از عوامل بیولوژیکی، اجتماعی و روان‌شناختی دارد. علل بروز افسردگی در هر شخصی متفاوت بوده و برای تشخیص علت آن نیاز به بررسی‌های دقیق در سابقه بیماری، خانوادگی و سبک زندگی فرد دارد.
افسردگی براساس عوامل بیولوژیکی مانند تغییرات هورمونی، کوچک شدن سلول‌های مغزی، بیماری‌های خودایمنی و… ایجاد می‌گردد. عوامل روان‌شناختی و اجتماعی در ابتلا به افسردگی شامل مصرف مواد مخدر، اعتماد به نفس و عزت نفس پایین و شیوه بد زندگی می‌شوند. در کنار تمام علل و عوامل بروز افسردگی، شرایطی مانند طلاق پدر و مادر، داشتن بیماری خاص و مشکلات استرس‌زا نیز در ابتلا فرد به افسردگی مؤثر هستند. در ادامه به مهم‌ترین علل و عوامل این بیماری اشاره می‌کنیم:
- تنهایی، انزوا و فقدان حمایت اجتماعی
- مشکلات خانوادگی و مسائل پیچیده زناشویی
- هر عاملی که سبب ایجاد استرس شود مانند طلاق والدین، بیکاری، مشکلات مالی و…
- داشتن بیماری‌های مزمن مانند مشکلات قلبی، سرطان و…
- داشتن سابقه خانوادگی، در این حالت علاوه‌بر مسئله ژنتیک، وجود یک فرد افسرده در جمع خانواده نیز منجر به ابتلا افراد دیگر به این بیماری می‌شود.
- داشتن شخصیت حساس، زود رنج و منفی نگر
- مصرف الکل و مواد مخدر
- آسیب‌ها و اتفاقات تلخ دوران کودکی
- نداشتن اعتماد به نفس
- کمبود برخی مواد مغذی مانند آهن، اسیدهای چرب امگا 3، ید، منیزیم، روی، اسیدهای آمینه، ویتامین E، ویتامین‌های گروه B، فولات و سلنیوم.
درمان افسردگی
بعد از تشخیص بیماری افسردگی، سؤال مهمی که به ذهن افراد خطور می‌کند این است که آیا امکان درمان افسردگی وجود دارد؟ اغلب افراد افسرده‌ای که تحت درمان قرار می‌گیرند به مرور زمان دیگر افسرده نیستند، این بدان معنی است که افسردگی درمان دارد. برای درمان افسردگی رو‌ش‌های زیادی وجود دارد، مهم این است که شخص بیمار راه درمان خود را از یک منبع مفید دریافت نماید.
مهم‌ترین اقدام در درمان افسردگی مراجعه به پزشک متخصص مغز و اعصاب است. پزشک متخصص به روش دارو درمانی، اقدام به درمان بیماری افسردگی می‌نماید. تجویز دارو باتوجه به علائم بیمار متفاوت است.
به طور معمول داروهایی مانند فلوکسیتین، سرترالین، پاروکسیتین، سیتالوپرام به شکل متداولی جهت درمان افسردگی تجویز می‌گردد. گاهی نیز داروهای سه حلقه‌ای مانند ایمی‌پرامین، آمی‌تریپتیلین، نورتریپتیلین و میرتازاپین برای درمان تجویز می‌گردد. بیماری افسردگی چهارمین رتبه را در میان بیماری‌های دیگر دارد.
در بین تمام علل و عوامل بروز چنین بیماری، عامل کمبود مواد مغذی از جایگاه خاصی برخوردار است. همان طور که در بالا اشاره شد کمبود مواد مغذی سبب ابتلا شخص به بیماری افسردگی می‌گردد. مواد مغذی مانند آهن، منیزیم و ویتامین B6 از این دست مواد مغذی هستند که کمبود آنها در بدن انسان علائم افسردگی را به همراه دارد.
کمبود مواد مغذی و افسردگی
فقر آهن که در زنان بسیار شایع است، سبب ایجاد کم‌خونی در آنان می‌گردد. کم‌خونی عامل بروز مشکلاتی نظیر خستگی، تحریک‌پذیری و افسردگی می‌شود. مصرف روزانه ۸ تا ۱۸ میلی‌گرم آهن می‌تواند مشکل کمبود آهن را در این افراد کاهش دهد. لازم به ذکر است بیماری کم‌خونی ناشی از فقر آهن در بین مردان نیز دیده می‌شود ولی به نسبت زنان در آنها بسیار کمتر اتفاق می‌افتد. کاهش منیزیم در بدن در اثر مصرف مواد غذایی مانند شکر، قهوه، آنتی‌بیوتیک، نمک و… به وجود می‌آید. کاهش این ماده مغذی در بدن سبب می‌شود شخص در برابر مسائل استرس‌زا، مشغله‌های کاری و فشارهای ذهنی زیاد، کم طاقت شود و در طولانی مدت دچار افسردگی گردد. برای پیشگیری از افسردگی ناشی از کمبود منیزیم مصرف غذاهایی مانند سبزیجات سبز مانند لوبیا توصیه می‌شود.
کمبود ویتامین B6 نیز علاوه بر سلامت جسم، به سلامت روان نیز آسیب میرساند. بهترین منبع ویتامین‌های گروه B، مواد غذایی مانند مرغ، سبزیجات برگ سبز، غذاهای دریایی و موز هستند. نیاز روزانه بدن به ویتامین B6 در مردان و زنان متفاوت است. مردان به صورت روزانه ۷/۱ میلی‌گرم و زنان بالغ ۵/۱ میلی‌گرم به این ویتامین نیاز دارند.
برطرف نمودن نیاز بدن و رفع کمبود مواد مغذی در پیشگیری و جلوگیری از شدت افسردگی بسیار مؤثر است. در این میان استفاده از مکمل‌های غذایی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. مکمل‌های غذایی حاوی مواد معدنی، آهن و ویتامین‌ها هستند و مصرف مقدار مشخصی از آنها به صورت روزانه نیاز شخص را برطرف می‌نمایند. مکمل‌های غذایی «بونی‌مگز» و «هموفیکس» کیمیا آرا به واسطه داشتن منیزیم، آهن و ویتامین B6، نیاز روزانه شخص را به این مواد تأمین می‌نماید. در ادامه به معرفی این مکمل‌های شرکت کیمیا آرا می‌پردازیم.
مکمل بونی مگز کیمیا آرا
نقش منیزیم در درمان افسردگی غیر قابل انکار است و اگر با ویتامین ب ترکیب شود تاثیر بی‌نظیری خواهد داشت. این امر علاوه بر درمان افسردگی شادی و نشاط را نیز به ارمغان می‌آورد. از این رو مکمل بونی مگز پلاس شرکت کیمیا آرا با بهره‌گیری از خواص منیزیم و ویتامین B6 توانسه است راه حلی عالی و اثر بخش را جهت درمان این بیماری عرضه کند. مصرف مقدار مشخصی منیزیم به صورت روزانه، به سلامت جسم و روان کمک فراوانی می‌کند. ویتامین B6 نیز برای سیستم اعصاب مرکزی بسیار مفید است و عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد. همچنین این ویتامین تنش‌های عصبی دوران قاعده‌گی را کمتر می‌نماید و در درمان افسردگی بسیار مفید است. متاسفانه بدن انسان ویتامین B6 را ذخیره نمی‌کند و میزان اضافه آن را از طریق ادرار دفع می‌شود. بنابراین نیاز است که به صورت مداوم جهت اثربخشی بیشتر، آن را توسط مکمل‌های غذایی مصرف کرد.
منیزم نیز از مواد معدنی است که عملکرد سیستم عصبی را بهبود می‌بخشد. منیزیم نقش مهمی در حالات روحی انسان دارد و کمبود آن خطر ابتلا به افسردگی را بالا می‌برد. در هر عدد قرص «مکمل بونی‌مگز» میزان منیزیم المنتال ۱۰۰ میلی‌گرم و میزان B6 10 میلی‌گرم بوده که به خوبی پاسخگوی نیاز ضروری بدن هستند. این میزان کاملا ًمناسب برای نیاز روزانه یک فرد بالغ است. فرمولاسیون منیزیم در «مکمل بونی‌مگز» از نوع بی‌خطر بوده و عارضه گوارشی به همراه ندارد. اگر به بیماری افسردگی مبتلا هستید مصرف این مکمل را به صورت روزانه فراموش نکنید. از طرفی پیشنهاد می‌شود به جهت حفظ آرامش و تعادل روحی و همچنین کنترل اضطراب و استرس، مصرف «مکمل بونی‌مگز» را در برنامه غذایی خود قرار دهید.
مکمل هموفیکس کیمیا آرا
مقدار آهن مورد نیاز به صورت روزانه در مردان و زنان بالغ متفاوت است. در زنان این مقدار ۱۸ میلی‌گرم در روز و در مردان ۸ میلی‌گرم در روز محاسبه شده است. کمبود آهن در بدن منجر به بروز کم خونی ناشی از فقر آهن می‌شود و همچنین سلامت روان را به خطر می‌اندازد و احتمال ابتلا به افسردگی، اضطراب و اختلال شناختی را بالا می‌برد. با مصرف روزانه مقدار مشخصی از «مکمل هموفیکس» نیاز بدن به آهن برطرف شده و خطر ابتلا به افسردگی کاهش می‌یابد.
«مکمل هموفیکس»، در مقایسه با برندهای مشابه، جذب آهن بالایی دارد، به همین سبب مصرف آن موجب رفع سریع کم‌خونی می‌شود. مکمل هموفیکس هیچ عارضه گوارشی ندارد، لذا بیمار می‌تواند یک دوره ۳ ماهه مصرف آهن را تکمیل کند تا گامی جهت درمان افسردگی پیش برد. همان طور که گفته شد ویتامین‌های گروه ب نیز در درمان افسردگی نقش بسزایی دارند. از این رو مکمل هموفیکس علاوه‌بر آهن شامل ترکیباتی مانند ویتامین B1، B2، B6 نیز می‌شود که در درمان افسردگی بسیار موثر هستند. برای درمان بیماری افسردگی یا پیشگیری از ابتلا به افسردگی در اثر کمبود آهن مصرف «مکمل هموفیکس» را فراموش نکنید.
کلام پایانی
امروزه بیماری افسردگی بیش از ۳۰ درصد مردم دنیا را به خود درگیر کرده است. این بیماری سن و جنسیت نمی‌شناسد و در بین مردان، زنان، جوانان و نوجوانان بسیار شایع است. همان طور که همه ما می‌دانیم همیشه پیشگیری بهتر از درمان بوده است. با تغییر در عادات غلط زندگی و داشتن یک تغذیه مناسب سرشار از تمام مواد مغذی و ورزش از ابتلا به افسردگی تا حدود زیادی می‌توانیم جلوگیری نماییم.
