کم خونی در بارداری یکی از شایع‌ترین بیماری مادران در این دوران است. زمانی که فرد در وضعیت بارداری قرار می‌گیرد؛ به دلیل تغییرات هورمونی و قرار گرفتن بدن در وضعیت خاص، احتمال بروز انواع کم خونی در بارداری افزایش می‌یابد. این وضعیت در صورت عدم رسیدگی و درمان می‌تواند مشکلات مختلفی را برای مادر و جنین به وجود بیاورد و حتی پس از پایان بارداری منجر به آسیب‌های متعدد برای مادر بشود.
کم خونی در بارداری چگونه رخ می‌دهد؟
در زمان بارداری بدن به دلیل وجود جنین و رشد دائمی او به اکسیژن بیشتری نیاز دارد. اکسیژن از طریق اتصال به هموگلوبین که پروتئین اصلی گلبول‌های خون هستند و دارای آهن در ساختار خود هستند؛ منتقل می‌شود. اگر مادر در زمان بارداری آهن خون کمتری داشته باشد، پس برای انتقال اکسیژن دچار مشکل خواهد شد و مادر و جنین را تحت تأثیر قرار خواهد داد که کم خونی در بارداری نامیده می‌شود. بنابراین کم خونی و علت فقر آهن یکی از دلایل اصلی مشکلات مادر در این دوران است.
کم خونی در بارداری چه عوارضی دارد؟
کم خونی در بارداری برای مادر و جنین عوارض متفاوتی خواهد داشت.
عوارض کم خونی در بارداری برای مادر و جنین:
- مشکلات قلبی مانند نارسایی در قلب
- بی نظم شدن ضربان قلب
- مشکلات مربوط به دریچه‌های قلب
- بزرگ شدن قلب مادر
- زرد شدن رنگ مادر
- سردی دست و پا
- مشکلات خواب
- تأثیر کم خونی در تاری دید
- ریزش مو
- احتمال سردرد
- ضعف و خستگی مداوم در مادر
- حتمال خونریزی شدید در مادر به ویژه در زمان زایمان
- زایمان زود هنگام
- احتمال افزایش سقط جنین
- کمبود وزن در کودک
- افسردگی بعد از زایمان
- متولد شدن کودک با کم خونی
- مشکلات مربوط به تأخیر رشد در کودک
در کم خونی در بارداری چه بخوریم؟
درمان کم خونی بدون شک با افزایش میزان آهن خون، اسید فولیک و ویتامین ب جبران می‌شود. این سه ماده‌ی مهم در مواد غذایی تا حدی رفع خواهد شد.
اگر قصد درمان کم خونی در بارداری را دارید باید بگوییم که راه بهتر این است که قبل از باردار شدن حتما نسبت به بررسی وضعیت آهن خون خود مطلع شوید و نسبت به درمان اقدام نمایید. اما در دوران بارداری هم می‌توان با مصرف مواد غذایی دارای آهن مانند: گوشت قرمز بدون چربی، مصرف گوشت پرندگان مثل بوقلمون، برگ‌های سبز مانند اسفناج، خوردن لبنیات مانند شیر، تخم مرغ، حبوبات مانند عدس و لوبیا به صورت روزانه بتوانید کمبود آهن را جبران نمایید.
برای آنکه جذب آهن در بدنتان (روده)، حتما مصرف مرکبات دارای ویتامین C مثل پرتقال، کیوی، یا سبزیجاتی مثل کلم بروکلی و فلفل دلمه‌ای و جعفری را نیز توامان یا بعد از این مواد غذایی آهن دار؛ اضافه کنید.
البته ممکن است این جبران آهن با مواد غذایی انجام نشود و نیاز به مصرف داروهای حاوی آهن باشد. مکمل‌های دارویی برای کم خونی بهترین راهکار برای جبران کم خونی در بارداری هستند. اما انتخاب نوع این مکمل بسیار مهم است.
شرکت دارویی کیمیاآرا با تولید محصول مکمل آهن هموفیکس، به رفع سریع کم خونی در بارداری می‌پردازد. این محصول حاوی نوع جدیدی از آهن با نام کربونیل می‌باشد که نمونه‌ی خاص و ویژه ای نسبت به سایر مکمل‌های موجود در بازار است. در واقع کربونیل آهن بیش از ۹۸% آهن المنتال (مقدار آهن قابل جذب برای بدن) را دارا می‌باشد و مادران باردار با مصرف آن بدون شک به کم خونی در بارداری خود پایان خوآهند داد.
این دارو به دلیل فرم خاص کروی که دارد، به راحتی و البته آرام در روده‌ها جذب می‌شود و در نتیجه عوارض بشدت کمتری خواهد داشت. لازم به ذکر است که این مکمل ضمن رفع نیاز آهن خون، دارای ویتامین ب و ویتامین ث، اسید فولیک و مقدار بالایی از زینک هم می‌باشد و برای مادران باردار و شیرده هیچ گونه منع مصرفی ندارد.
انواع کم خونی در بارداری
کم خونی در بارداری به سه شکل بروز می‌کند:
۱- کم خونی ناشی از کمبود آهن
۲- کم خونی ناشی از کمبود فولات: این کمبود می‌تواند منجر به کاهش وزن نوزاد شود. مصرف اسیدفولیک را درمان این مشکل است که علاوه بر رعایت رژیم غذایی، نیاز به مصرف مکمل‌های مربوطه دارد.
۳- کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B12: از آنجا که برای ساخت گلبول قرمز وجود این ویتامین ضرورت دارد، پس کمبود آن به در مادران به کم خونی در بارداری منجر خواهد شد. کمبود این ویتامین منجر به مشکلات در سیستم عصبی نوزاد و زایمان زودرس آنها می‌شود.
پیشگیری از کم خونی در بارداری
بهترین راه پیشگیری از کم خونی در بارداری، دریافت مقدار مورد نیاز آهن در طول روز است. طبق نظر متخصصان، مادران باید روزانه ۲۷ میلی گرم آهن را دریافت کنند و در طول دوران بارداری ۱۰۰۰ میلی گرم است. این مقدار به این دلیل دو برابر افراد دیگر است که مادران باردار برای رشد جنین به اکسیژن بیشتر و درنهایت آهن زیادتری نیاز دارند.
پس تأمین آهن با داشتن رژیم غذایی غنی از آهن و مکمل‌های مناسب می‌تواند در پیشگیری از کم خونی در بارداری راهگشا باشد.
سخن آخر
کم خونی در بارداری یکی از بیماری‌های شایع در زنان است. فقر آهن، فولات و ویتامین B12 از مهمترین مشکلات در این دوران است و می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری برای مادر و جنین به همراه داشته باشد. پیش از بارداری باید نسبت به کمبود این سه ماده در بدن مادر دقت نمود و در صورت بارداری نیز باید به درمان آن اهتمام ورزید. مصرف مواد غذایی مناسب و مکمل‌های دارویی اثرگذار ار راه‌های درمان کم خونی در بارداری است.
