کم خونی به معنی کمبود تعداد گلبول های قرمز ( RBC ) یا مقدار محتوای هموگلوبین آنها است. این اتفاق میتواند باعث مشکلات متعددی از جمله نقص در فرایند اکسیژن رسانی به بافت های بدن بشود. کم خونی دارای انواع مختلفی می‌باشد. کم خونی سیدروبلاستیک نوعی کم خونی در اثر کمبود مواد مغذی جهت فعالیت می‌باشد.
همچنین بخوانید ” انواع کم خونی “
کم خونی سیدروبلاستیک
کم خونی سیدروبلاستیک نوعی کم خونی تغذیه ای می‌باشد. اینو نوع کم خونی ها در اثر فقدان مواد مغذی جهت سنتز که شامل مواردی از جمله آهن، ویتامین ب12، اسید فولیک و… می‌باشند. سایر کم خونی‌ها میتواند ناشی از شرایطی از جمله اختلالات ژنتیکی، بیماری های مزمن، مسمومیت دارویی و… به وجود بیایند.
همچنین بخوانید ” تالاسمی و انواع آن “
انواع سیدروبلاستیک
کم خونی سیدروبلاستیک نوعی کم خونی است که در آن بدن نمیتواند آهن را به مولکول‌ها پیوند داده و هموگلوبین بسازد. شامل دونوع ارثی و اکتسابی است، البته نوع اکتسابی آن مرسوم‌تر است.
کم خونی سیدروبلاستیک ارثی
این نوع که کمتر مشاهده می‌شود بیشتر در مردان مشاهده می‌شود. این بیماری مربوط به یک ژن جهش یافته است که تولید طبیعی هموگلوبین را مختل می‌کند و در بزرگسالی نمایان می‌شود. بدن برای جبران کمبود هموگلوبین، جذب آهن از مواد غذایی را افزایش می‌دهد. اینوع کم خونی ارثی در موارد حاد میتواند باعث آسیب به اعضای بدن از جمله کبد شود.
کم خونی سیدروبلاستیک اکتسابی
این مشکل میتواند به دلیل مصرف داروهای دارای اتانول، ایزونیازید و… ، بعضی مسمومیت‌ها مانند مسمومیت با سرب، روی و مس، کمبود های تغذیه‌ای مانند ویتامین ب۶ رخ دهد.
- نوعی از این کم خونی وجود دارد به نام ایدیوپاتیک. در این نوع هنوز علت ابتلا به آن مشخص نشده است.
مشخصات کم خونی سیدوروبلاستیک
کم خونی سیدروبلاتسیک دارای چهار مشخصه است:
- گلبول های قرمز ریز ( میکروسیتیک ) و کم رنگ ( هیپوکرومیک )
- تولید و افزایش گلبول های قرمز نابالغ حاوی آهن
- سطوح افزایش یافته آهن سرمی و بافتی
- وجود نقص ارثی در تشکیل ” آمینولوولینیک اسید سنتتتاز “، آنزیم دخیل در سنتز
سیدروبلاست ها همان گلبول های قرمز نابالغ حاوی آهن هستند. به همین دلیل به این نوع کم خونی، سیدرو بلاستیک گفته می‌شود. آهنی که برای سنتز هم نمیتواند مورد استفاده قرار بگیرد، در میتوکندری گلبول های قرمز نابالغ ذخیره می‌شوند و میتوکندری را پر و اشباع می‌کنند. این میتوکندری ها عملکرد طبیعی ندارند.
علائم کم خونی سیدروبلاستیک
- رنگ پوست کمرنگ
- ضربان قلب سریع یا تاکی کاردی
- سردرد
- تپش قلب
- ضعف و خستگی
- درد قفسه سینه
- بزرگ شدن طحال
به طور کلی کم خونی ژنتیکی در این نوع در مردان بیشتر از زنان است. اما نوع اکتسابی آن در مردان و زنان به طور یکسان اتفاق می‌افتد. این نوع کم خونی را میتوان مانند دیگر،در ابتدا با آزمایش تشخیص داد. در مشکلات اینچنینی باید با مصرف مواد غنی از آهن مانند: جگر، قلوه، گوشت قرمز، ماهی، زرده تخم مرغ، سبزی های دارای برگ سبز تیره مانند جعفری، حبوبات، میوه های خشک و دانه های روغنی. همچنین با استفاده از منابع غذایی حاوی ویتامین C که باعث جذب آهن می‌شود می‌توانید در برطرف کردن مشکل خود کمک کنید.
